İsviçre Alplerinde buzulların hacminin yüzde 10 azaldığının tespit edilmesi gözleri Türkiye’ye çevirdi. İsviçre Bilimler Akademisi Kriyosfer Komisyonu, mevsim normallerin üzerinde seyreden sıcaklar ve az kar yağması sebebiyle İsviçre Alplerindeki buzul erimesinin “ciddi derecede” hızlandığını bildirirken, benzer durumun Türkiye için de geçerli olduğu uyarısı yapıldı. ‘Haberglobal.com.tr’ye konuşan İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Katı Yer Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Akif Sarıkaya, ‘Alpler’deki erimenin endişe verici olduğunu belirtirken, “Maalesef benzer tablo Türkiye için de geçerli. 2 hafta önce Erciyes Dağı’nda İtalyan meslektaşlarımla gözlem ve incelemelerde bulunduk. Ciddi erime söz konusu. 100 yıl önce 700 metre uzunluğunda ölçülen Erciyes buzulu, günümüzde 130 metreye düşmüş durumda. Küresel ısınma ve sıcaklık artışına bağlı buzul kaybı yüzde 80″ dedi.
2070’DE YOK OLACAK
Türkiye’deki buzulların 8 kilometrekare, İsviçre’deki buzulların ise 960 kilometrekarelik bir alanı kapladığını da belirten Prof. Dr. Sarıkaya, “Bunun anlamı yakında tüm buzullarımızı kaybedeceğimizdir. Buzulların kaybolması ile su kaynaklarımızın bir bölümünü kaybetmiş olacağız. Gelecek nesillere gösterecek buzullarımız da olmayacak. Kaçkarlar, Ağrı Dağı, Cilo Dağı’nda 30 yılda yüzde 30 kayıp söz konusu. 2070 yılında Erciyes ve Doğu Bölgeleri’ndeki birçok buzulun yok olma riski var” dedi.
SU İHTİYACINI KARŞILIYOR
Türkiye’de 41 farklı bölgede buzul olduğunu da sözlerine ekleyen Prof. Dr. Sarıkaya, şu uyarıları sıraladı: “En büyük buzul Ağrı Dağı’nın zirvesinde yer alıyor ve yaklaşık 4-5 kilometrekarelik bir alana sahip. Oysa ki 1976’da yapılan ölçümlere göre Ağrı Dağı’ndaki buzulun alanı toplam 8 kilometrekarelik alanı kapsıyordu. Ağrı Dağı’nda 47 yılda yüzde 30’luk buzul kaybı sıcaklık değerlerindeki artışa ışık tutuyor. Örneğin Kayseri şehir suyunun bir kısmı Erciyes’ten geliyor. Doğu Anadolu’da özellikle yüksek dağlardaki kar ve buz örtüsü yazları su ihtiyacını karşılıyor. Erime ciddi su sorununa neden olacak.”
SULAR ALTINDA KALIR
Jeomorfoloji ve tekstil uzmanları ile birlikte buzullara, buzul örtüsü adı verilen teknoloji üzerinde proje hazırlayan İstanbul Üniversitesi Coğrafya Bölümü Fiziki Coğrafya Anabilim Dalı’ndan Doç. Dr. Ahmet Ertek ise Antarktika’daki buzul kopuş ve erimelerine dikkat çekerken, “Dünya genelinde 2000’li yılların başından bu yana sürekli sıcaklık rekorları kırılıyor. Hakkâri’deki Cilo Dağları’nda da buzullar eriyor. Buzulların kopuşu küresel iklim değişikliğinin en çarpıcı örneği. Hortumlar, sel, kuraklık gibi ekstrem hava olaylarına da şahit olacağız. Buzullar eridikçe kıyı ovaları maalesef sular altında kalacak” diye konuştu.
121 MİLYAR TON
Öte yandan bilim insanlarının araştırmalarına göre dünya genelinde yılda ortalama 259 milyar ton buzulun yok olduğu tahmin ediliyor. Antartika Buzulunun yıllık kaybı 121 milyar ton, Grönland’da ise 97 milyar ton olarak saptanmış durumda. 2100 yılında deniz seviyesinin 40 santim ile 1 metre arasında yükseleceği tahmin edilirken, birçok liman ve kıyı kentinin sular altında kalacağı öngörülüyor. Türkiye’de, en kötü senaryoya göre 2100 yılındaki sıcaklık değerleri 6 derece yükselecek ve buzulların tamamı eriyecek.”
mert.inan@haberglobal.com.tr
Kaynak: Web Özel