Tarih boyunca kara veba, İspanyol gribi, HIV/AIDS, SARS ve COVID-19 gibi salgınlar dünya genelinde milyonlarca insanı etkilemiş ve toplumları büyük ölçekte sarsmıştır. Bu salgınlar sağlık sistemlerini sınırlandırmış, sosyal ilişkileri değiştirmiş ve küresel ekonomi üzerinde ciddi etkiler bırakmıştır. Ayrıca salgınlar hastalık kontrolü ve küresel iş birliği konusunda da önemli sorunları ortaya çıkarmıştır. Son dönemde ise COVID salgınından sonra salgın kelimesini tekrardan gün yüzüne çıkaran bir hastalık kendisinden bahsettirmeye başlamıştır: X hastalığı.
X hastalığı nedir?
Kışın gelmesi ile birlikte salgın hastalıklar git gide çoğalır. Bu bağlamda da özellikle 2023 sonbaharından beri X hastalığı adında bir hastalık kendisinden söz ettirmektedir. Peki, X virüsü nedir?
X hastalığı Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından bahsedilen ama henüz tanımlanmamış bir hastalıktır. DSÖ X hastalığı adını temel olarak ciddi bir bulaşıcı hastalık potansiyeli olan patojenler için kullanmaktadır. Yani aslında Dünya Sağlık Örgütü’ne göre şu anda X virüsü ya da X hastalığı diye var olan bir hastalıktan bahsetmek mümkün değildir. X hastalığı, bir salgına veya birden fazla ülkeye veya kıtaya yayılması hâlinde pandemiye neden olabilecek bir tehdit olarak kabul edilmektedir.
X hastalığı belirtileri nelerdir?
X hastalığı, aslında hâlihazırda var olan bir hastalık değildir. DSÖ yani Dünya Sağlık Örgütü’ne göre X hastalığı gelecekte yeni bir patojenin ortaya çıkması, bir mevcut patojenin mutasyona uğraması veya bir mevcut patojenin insan popülasyonuna bulaşmasını sağlayan yeni bir yol geliştirmesi sonucu ortaya çıkabilir. X hastalığı hayvanlardan insanlara, insanlardan insanlara veya çevreden insanlara bulaşabilir. Potansiyel X hastalığı belirtileri arasında ise şunlar yer almaktadır:
- Ateş
- Solunum yolu enfeksiyonu
- İshal
- Kusma
- Baş ağrısı
Ancak X hastalığı şu anda net bir hastalık olmadığı için gerçek X virüsü belirtileri değişkenlik gösterebilir.
X hastalığı da COVID gibi ölümcül olabilir ancak ciddiyeti patojenin türüne ve bulaşma yoluna bağlıdır. X virüsü henüz tanımlanmamış olsa da muhtemelen hayvanlardan insanlara bulaşabilecek bir zoonotik virüs olabilir. X virüsü SARS-CoV-2 gibi diğer koronavirüslere benzer özelliklere de sahip olabilir. X virüsü tekrardan ciddi bir küresel sağlık tehdidi oluşturabilir, SARS-CoV-2’den daha bulaşıcı veya daha ölümcül olabilir. X virüsü küresel bir pandemiye yol açabilir ancak henüz bu hastalığa dair çalışmalar bitmemiştir.
Uçuş sırasında gövdesinden parça kopmuştu! O iddia dünyada gündem oldu: Fabrika çalışanları…
Bakan Yerlikaya duyurdu! 20 ilde operasyon, 64 kişiye gözaltı
İkizleriyle sokağa atıldı, gözyaşlarına boğuldu!