Dünyanın gelmiş geçmiş en büyük imparatoru olarak kabul edilen İskender’in mezarının nerede olduğu yüzlerce yıldır merak ediliyor. Tarihte birkaç kez yer değiştiren ve defalarca soyulduğu ortaya çıkan mezarla ilgili bugüne kadar pek çok senaryo üretildi. İskender’in kayıp mezarı romanlara bile konu oldu. Arkeologlar ve akademisyenler; ölümü de şaibeli olan Büyük İskender’in başına gelenleri ve mezarının nerede olduğunu araştırmak için neredeyse bir yüzyılı harcadılar. Bazıları mezarının Makedonya’da, Kuzey Yunanistan’da olduğunu iddia ederken, Irak’ta olduğunu söyleyenler bile var.
İSKENDERİYE’YE GETİRİLDİ
Akademinin üzerinde birleştiği anlatıya göre Büyük İskender M.Ö. 323’te Babil’de öldü. Geride kalan generalleri iç savaşa tutuşunca imparatorluğu çöküşe geçti. O generallerden biri olan Ptolemy, Büyük İskender’in naaşını M.Ö. 321’de Mısır’ın Memphis kentine getirdi. Otorite Mısır bilimci Chris Naunton’a göre, tarihsel kayıtlar Büyük İskender’in naaşının İskenderiye’de kalıcı bir mezar inşa edilene kadar Kahire yakınlarındaki antik şehir Memphis’te bekletildiğini gösteriyor. Bekleme süresinin ne kadar olduğu tam olarak kestirilemiyor. Yine otoritelere göre İskenderiye’de MÖ 3. yüzyılın sonlarında İskender için başka bir mezar inşa ediliyor ve bu son mezarı olarak kabul ediliyor.
ÜZERİNDE ŞEHİR VAR
Batılı tarihçiler İskender’in mezar yeri ile ilgili antik Yunan tarihçisi Strabon’u referans göstererek, saraylar bölgesini işaret ediyor. Sular altında kalan bölgede mezar yerinin bulunmasının imkansız olduğu belirtiliyor. İskenderiye’deki saray kompleksi mezarın muhtemel yeri olarak gösterilirken şu anda bu bölgede var olan yapılaşmanın araştırma yapmaya engel teşkil ettiği ifade ediliyor.
BELGELERDEN YARARLANILDI
Mezar yeri ile ilgili efsaneler ve bulgular birbirine karışıyor. İskender’in naaşının gezdirildiği ve bekletildiği yerlerde bulanan kalıntılar üzerinden bir İskender tarihi oluşturulmaya çalışılıyor. Bu çalışmalardan biri de şimdilerde Batı kamuoyunun gündeminde. Tarih alanında pek çok araştırması bulunan yazar Alexandre Schoedler, 2023’ün son ayında yayınladığı çalışmasında Büyük İskender’in kayıp mezarına dair gerçek kişilerden ve bazı belgelerden yararlanılarak hazırlanan bir anlatıya yer veriyor.
GERÇEK KAHRAMAN GİZLİ
Schoedler yaşanmış bir olaydan hareketle hazırladığı çalışmasında kayıp mezarla ilgili keşifte bulunan kişiyi Fransız diplomat ve casus Octave Borelli ismiyle tanıtıyor. Çalışmada, olayın gerçek kahramanın kim olduğu belirtilmiyor.
Schoedler’in verdiği bilgilere göre Borelli, 1898 yılında Fransa’nın İskenderiye Konsolosluğu’nun duvarında bir çatlak fark ediyor. İngiliz bombardımanında ağır hasar alan binanın duvarlarının arasında bir bölmeye yerleştirilmiş lahit dikkatini çekiyor. Schoedler çalışmasında bu keşiften sonra yaşananlara dair kurgulara yer veriyor. Schoedler kaynak olarak gizemli Fransız’ın soyundan gelen gerçek kişilere ve yaşanmış olaylara dayandığını vurgularken, “Gerçek bir hikayeden ilham alınarak hazırlanan bu hikaye, derinlemesine tarihsel araştırmaların, şaşırtıcı karşılaşmaların ve gizli yazışmaların sonucudur” ifadelerini kullanıyor.
SON YERİ BELİRLENDİ
Batılı otoriteler mezarın hiçbir zaman bulunamayacağını söylerken işin peşini bırakmayan pek çok bilim insanı bulunuyor. Kayıp mezarla ilgili son gelişme olarak ise Mısır Eski Eserler Bakanı Zahi Havas’ın açıklamaları var. Havas, mezarı bulmak için İskenderiye’de Latin Mezarlığı bölgesinde çalışma yapılmasından yana olduğunu belirtiyor.
ertan.altan@haberglobal.com.tr
Kaynak: Web Özel