Ekranda epilepsi riski! “1 saati” geçmesin

Teknolojik cihazların uzun süre kullanılması ve çok fazla elektronik ortamda kalınmasının gelişim çağındaki çocuklarda ‘epilepsi hastalığını’ tetikleyebileceği gündeme geldi. Ekran ve oyun bağımlılığının çocuklarda psikolojik ve nörolojik sağlık sorunlarına yol açtığını gündeme taşıyan isim Çocuk Ergen Psikiyatristi Doç. Dr. Veysi Çeri olurken, “Ekran veya dijital cihazların epilepsi nöbetleri ile doğrudan ilişkisi olmasa da; yanıp sönen ışıklar, desenler veya hızlı renk değişiklikleri gibi görsel uyaranlar epilepsiyi tetikleyebilir” ifadelerini kullandı.

“IŞIKLARI AZALTIN”

Doç. Dr. Çeri, epilepsi hastası çocukların ışığa duyarlı olduklarına da değinerek, “Nöbet riskini en aza indirmek için alınabilecek bazı önlemler var. Ekran parlaklığını azaltmak, ekranla güvenli mesafeyi korumak, hızlı yanıp sönen veya renk değiştiren içeriklerden kaçınmak önemli. Hekimler olarak epilepsisi olan aileleri ekran maruziyetinin yanı sıra, uykusuzluk ve yorgunluğa karşı da olabildiğince uyarırız. Çünkü benzer şekilde uykusuzluk ve yorgunluk da epilepsiyi tetiklemektedir” dedi.

FARKINDA DEĞİLLER

Son yıllarda giderek artan sosyal medya ve dijital oyun kullanımının çocuk ve gençlerde adeta bağımlılığa dönüştüğünü de sözlerine ekleyen Doç. Dr. Çeri, şu uyarıları sıraladı: “Bu durum,  çocuklarda çeşitli duygusal, bilişsel, davranışsal ve epilepsi ile obezite gibi tıbbi sorunlara yol açacak düzeye ulaşmış bulunuyor. Dahası maalesef birçok aile dijital dünyanın çocuklar için bu olası zararlarının farkında değil. Hatta bir kısmı faydalı olduğunu sanıyor.”

 EKRAN SÜRESİ ÖNEMLİ

Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Hülya Bingöl Çağlayan da ekrana bağımlı kalmanın, çocukların psiko-nörolojik gelişimine sekte vurduğunu düşünen uzmanlardan. Uzm. Dr. Çağlayan, yapılan araştırmalara da değinirken, şöyle konuştu: “Araştırmalar yüksek ekran süresine maruz kalmanın epilepsili çocuklarda bozulmuş uyku düzenleri ile ilişkili olduğunu gösteriyor. Bu nedenle ekran süresinin günde bir saatten az olması gerekiyor. Ekran süresi, aşırı erken doğmuş çocuklarda olumsuz bilişsel, yürütücü işlev ve davranış sonuçlarıyla ilişkilendiriliyor. Yapılan çalışmalarda nadir de olsa video oyunları oynayarak refleks nöbetlerinin tetiklendiği vakalar da bildiriliyor.”

UYKUSUZLUĞA YOL AÇIYOR

Uzm. Dr. Sema Öztürk (Nöroloji Uzmanı )

“Epilepsi beyinde bir grup hücrenin istem dışı elektrikli aktivitesidir. Bu aktivite yayıldığı bölgeye göre epileptik nöbeti oluşturur. Tüm beyine yayılırsa şuur kaybı, kasılma, bayılma tablosu oluşur. Epilepsi, kişinin istemsiz bir süreçten geçmesidir. En az 5 dakika sürer. Epilepsiyi tetikleyen etkenlerden en önemlisi uykusuzluktur. Telefon, tablet veya televizyon maalesef uzun uykusuzluğa yol açıyor. Yani ışıklı uyaranlar epilepsiyi tetikleyebilir. Bunların yanı sıra alkol ve enfeksiyonların da epilepsiyi tetikleyen nedenlerin başında geldiğini biliyoruz.”

KONTROL EDÄ°LMELÄ°

Doç. Dr. Osman Özgür Yalın (Nöroloji Uzmanı)

“Elektronik aletlerin epilepsiye yol açtığına dair bilimsel bir kanıt yok. Ancak epilepsi hastalarında çok fazla ekrana maruz kalmanın yanı sıra, parlak ve yanıp sönen ışıklar da nöbeti tetikleyebilir. Epilepsi hastası olmayanlarda böyle bir durum beklenmez. Çocuk ve ergenlerin henüz kendilerini kontrol edip sınırlama yetenekleri gelişmediği için, ekran süresinin sınırlandırılması, zihinsel ve beyinsel gelişimleri için gereklidir. Türkiye’de 800 binden fazla epilepsi hastası bulunuyor. Hastaların yüzde 70’den fazlası tek ilaç kullanarak nöbetsiz, sağlıklı yaşam sürdürebiliyor.”

kardelen.yuksel@haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel