Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası(TCMB), Politika faizini yüzde 50’de sabit bıraktıÄı temmuz toplantısının özetini yayımladı. Ãzette fiyatlardaki artıÅın yavaÅlamaya devam ettiÄi belirtildi.
Ãzette “aylık enflasyonun ana eÄiliminde belirgin ve kalıcı bir düÅüŠsaÄlanana, beklentiler öngörülen tahmin aralıÄına yakınsayana kadar sıkı para politikası sürdürülecek” denildi.Â
TCMB’nin PPK özeti Åöyle;
“Küresel Ekonomi
1. Küresel büyüme görünümündeki sınırlı iyileÅme yılın ikinci çeyreÄinde de devam ederken, iÅgücü piyasalarındaki sıkılık zayıflamaya baÅlamıŠve arz talep dengesindeki normalleÅme eÄilimi sürmüÅtür. Türkiyeânin dıŠticaret ortaklarının ihracat paylarıyla aÄırlıklandırılan küresel büyüme endeksinin 2024 yılında yüzde 2,0 artarak 2023 yılındaki yüzde 1,8âin sınırlı oranda üzerinde büyüyeceÄi tahmin edilmekte ve küresel iktisadi faaliyetin zayıf seyrini sürdüreceÄi deÄerlendirilmektedir. GeliÅmiŠülkelerin birinci çeyrek büyüme verileri iktisadi faaliyetteki ılımlı toparlanmayı desteklerken, öncü göstergeler söz konusu toparlanmanın daha çok hizmet sektörü kaynaklı olduÄuna iÅaret etmektedir. ABD ekonomisi büyüme eÄilimi diÄer geliÅmiŠülkelerden olumlu ayrıÅmaya devam etmiÅtir. Enflasyonda kalıcı düÅüÅü saÄlamak amacıyla faiz indirim süreçlerinin temkinli yürütülecek olması ve jeopolitik geliÅmeler 2024 yılında küresel iktisadi faaliyetin seyri açısından öne çıkan risk faktörleri olarak görülmektedir.
2. Küresel enflasyondaki düÅüŠdevam ederken, ABDâde açıklanan son enflasyon verileri hizmet sektöründeki fiyat katılıÄının zayıflamaya baÅladıÄına iÅaret etmektedir. GeliÅmekte olan ülkelerde (GOÃ) faiz indirimleri parasal sıkılıÄı koruyacak Åekilde sürdürülürken, bazı geliÅmiŠülke merkez bankaları da faiz indirim süreçlerine baÅlamıÅlardır. Enflasyon görünümündeki iyileÅmenin devamı ve hizmet enflasyonuna dair son geliÅmeler faiz indirim beklentilerini güçlendirse de geliÅmiŠülke merkez bankalarının faiz indirimlerinde temkinli bir yaklaÅım izleyecekleri deÄerlendirilmektedir. DiÄer taraftan küresel belirsizlikler ile birlikte risk iÅtahı ve GOÃâlere yönelen portföy akımları son dönemde dalgalı bir seyir izlemektedir.
Parasal ve Finansal KoÅullar
3. Yurt içi ve yurt dıÅı yerleÅiklerin Türk lirası varlıklara yönelimiyle piyasada oluÅan likidite fazlasının mayıs ayında kur korumalı mevduat hesapları ile mevduat ve katılım fonu hesaplarına uygulanan zorunlu karÅılık oranlarının belirgin olarak artırılması ile sterilize edilmesi neticesinde mevduat faiz oranlarındaki gerileme sınırlanmıÅtır. Türk lirası mevduat faizleri, 28 Haziran haftasından bu yana 20 baz puan gerileyerek, 12 Temmuz itibarıyla yüzde 56,16 seviyesinde gerçekleÅmiÅtir. Aynı dönemde Türk lirası ticari kredi faizleri 31 baz puan azalarak yüzde 60,76 seviyesinde oluÅmuÅtur. Bireysel tarafta, ihtiyaç kredisi (Kredili Mevduat Hesabı hariç) faizleri 334 baz puan artarak yüzde 77,90 olarak gerçekleÅirken; konut kredisi faizleri, yatay seyrini sürdürerek yüzde 44,24 seviyesinde oluÅmuÅtur. Büyük ölçüde kampanyaların durumuna göre Åekillenen taÅıt kredisi faizleri 12 Temmuz itibarıyla yüzde 54,07âye yükselmiÅtir.
4. Parasal sıkılaÅtırmanın krediler ve iç talep üzerindeki etkileri yakından izlenmektedir. Kredi büyümesi ve kompozisyonu göz önünde bulundurularak makro finansal istikrarı ve parasal aktarım mekanizmasını destekleyecek Åekilde yabancı para kredilere yönelik ek önlemler alınmıÅ, Türk lirası kredilere yönelik düzenleme ise korunmuÅtur. Bu kapsamda, yabancı para krediler için yüzde 2 olan aylık büyüme sınırı yüzde 1,5âe indirilmiÅ, Türk lirası kredilerde yüzde 2 olan aylık büyüme sınırı ise sabit tutulmuÅtur. Ayrıca, yatırım kredilerine saÄlanan istisnanın kapsamı geniÅletilerek; uluslararası kalkınma finansmanı kuruluÅlarından saÄlanan kaynaklar kapsamında kullandırılan yatırım kredilerinin Türk lirası ve yabancı para kredi büyüme sınırlarından muaf tutulmasına karar verilmiÅtir. Atılan parasal ve miktarsal sıkılaÅma adımlarının etkisi ile Türk lirası kredi büyümesinde bir süredir görülen yavaÅlama eÄilimi devam etmiÅ, YP kredi büyümesindeki gerileme belirginleÅmiÅtir. Bu kapsamda, bireysel kredilerin 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması 21 Haziran haftasından bu yana azalarak yüzde 2,91 seviyesinden son toplantı haftasından bakıldıÄında 12 Temmuz itibarıyla yüzde 1,68 seviyesine gelmiÅtir. Söz konusu azalmaya temelde bireysel kredi kartları bakiyesi büyüme oranındaki gerileme katkı saÄlamıÅtır. Aynı dönemde Türk lirası ticari krediler sınırlı ölçüde büyümeye devam etmiÅ ve 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması yüzde 1,46 olarak gerçekleÅmiÅtir. Bu dönemde kur etkisinden arındırılmıŠYP ticari kredilerdeki 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması, getirilen sınırlamaların etkisi ile yüzde 4,13âten yüzde 1,61âe gerilemiÅtir.
5. Parasal aktarım mekanizmasını desteklemek amacıyla kur korumalı mevduat hesaplarındaki çözülmeyi hızlandıracak nitelikte politika adımları atılmıÅtır. Bu kapsamda, 22 Temmuz tarihi itibarıyla açılacak ve yenilenecek kur korumalı mevduat hesaplarında uygulanacak asgari faiz oranı politika faiz oranının yüzde 80âinden yüzde 70âine düÅürülmüŠve bankalarca verilen ek getiriler kaldırılmıÅtır. Ayrıca YUVAM hesaplarının kapsamı yalnızca yurt dıÅı kaynaklı dövizleri kapsayacak Åekilde daraltılmıÅ, TCMB tarafından söz konusu hesaplara ödenen ilave getiri düÅürülmüŠve bankalara ödenen komisyonlar kaldırılmıÅtır.
6. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) brüt uluslararası rezervleri, önceki PPK toplantı haftasından bu yana 10,89 milyar ABD doları artarak 12 Temmuz 2024 itibarıyla 153,8 milyar ABD dolarına yükselmiÅtir. Türkiyeânin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) önceki PPK toplantı haftasından bu yana yaklaÅık 20 baz puan düÅüÅle 22 Temmuz 2024 itibarıyla 259 baz puan seviyesine gerilemiÅtir. Türk lirasının 1 ay vadeli kur oynaklıÄı 22 Temmuz itibarıyla yüzde 10,63 düzeyine, 12 ay vadeli kur oynaklıÄı yüzde 23,81 seviyesine gerilemiÅtir. Ãnceki PPK toplantı haftasından bu yana Devlet İç Borçlanma Senetleri (DÄ°BS) piyasasına 1,70 milyar ABD doları giriÅ, hisse senedi piyasasından ise 129 milyon ABD doları çıkıŠolmak üzere toplam 1,57 milyar ABD doları net portföy giriÅi gerçekleÅmiÅtir.
Talep ve Ãretim
7. Yakın döneme iliÅkin göstergeler yurt içi talebin, halen enflasyonist düzeyde olmakla birlikte, yavaÅlamaya devam ettiÄini teyit etmektedir. Mayıs ayında perakende satıŠhacim endeksi, aylık ve çeyreklik bazda düÅüŠkaydetmiÅtir. Aynı dönemde, ticaret satıŠhacim endeksinde daha yüksek oranlı bir düÅüŠgerçekleÅmiÅ, perakende ticaretin yanı sıra endeksin diÄer iki ana kalemi olan motorlu taÅıtların ticareti ve toptan ticarette de azalıŠizlenmiÅtir. Ä°lk çeyrekte ılımlı artıŠgösteren hizmet üretim endeksi, mayıs ayı itibarıyla çeyreklik bazda sınırlı azalıŠkaydetmiÅtir. Ä°kinci çeyrekte imalat sanayi firmalarına yönelik anket verileri, iç piyasa sipariÅlerinde çeyreklik bazda azalıŠolduÄunu göstermektedir. Firma görüÅmelerinden edinilen tüketim harcamalarına iliÅkin tespitler de iç talepte yavaÅlamaya iÅaret etmiÅtir. DiÄer yandan, ikinci çeyrekte iki bayram tatili ve bunlarla baÄlantılı idari izinler kaynaklı köprü günlerinin yer alması, talepteki yavaÅlamanın seviyesi hakkında net bir görüntü alınmasını zorlaÅtırmaktadır. Ä°kinci çeyrekte kartla yapılan harcamalar çeyreklik bazdaki artıÅını, hız kesmekle birlikte, sürdürmüÅtür. Temmuz ayının ilk haftası itibarıyla kartla yapılan harcamalar aylık bazda sınırlı azalırken çeyreklik olarak yataya yakın bir görünüm ima etmektedir. DiÄer taraftan, mevsimsellikten arındırılmıŠolarak tüketim malı ithalatı, haziran ayında azalmakla birlikte halen seviye olarak bir önceki yıl ortalamasının üzerinde kalmıÅtır. Bu çerçevede, daha yakın döneme iliÅkin göstergelerle birlikte tüketim göstergelerine bir bütün olarak bakıldıÄında, talebin Enflasyon Raporunda öngörülen ölçüde yavaÅlamıyor olabileceÄi deÄerlendirilmektedir.
8. Mayıs ayında sanayi üretim endeksi, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmıŠolarak aylık bazda yüzde 1,7 oranında artarken, takvim etkilerinden arındırılmıŠolarak yıllık bazda sınırlı gerilemiÅtir. Ãeyreklik bazda sanayi üretimi yüzde 3,4 oranında azalmıÅtır. Nisan ayında üretimdeki azalıÅta Ramazan Bayramı tatilinin idari kararla uzatılması sonucu gerçekleÅen köprü günleri de rol oynarken mayıs ayında gerçekleÅen telafi niteliÄindeki artıŠsınırlı olmuÅtur. Tipik olarak yüksek oynaklık sergileyen sektörler dıÅlandıÄında ise, ikinci çeyrekte sanayi üretimindeki düÅüÅün genel endeksin ima ettiÄinden daha az olduÄu deÄerlendirilmektedir. Ãncü göstergeler, imalat sanayi kapasite kullanım oranında temmuz ayında bir miktar düÅüÅe iÅaret etmektedir.
9. Mayıs ayı itibarıyla mevsimsellikten arındırılmıŠistihdam, çeyreklik bazda yüzde 0,9 oranında artarak 32,8 milyon kiÅi seviyesinde gerçekleÅmiÅtir. Bu dönemde, iÅgücüne katılım oranı 0,3 puan artarken, iÅsizlik oranı 0,3 puan gerileyerek yüzde 8,4 düzeyinde gerçekleÅmiÅtir. Bu çerçevede, temel iÅgücü göstergeleri, iÅgücü piyasasının ikinci çeyrek itibarıyla gücünü koruduÄunu göstermektedir. Anket göstergeleri ise, imalat sanayi firmalarının geleceÄe yönelik istihdam beklentilerinde düÅüÅe iÅaret etmektedir.
10. Mayıs ayında cari iÅlemler açıÄı aylık bazda 1,2 milyar ABD doları olarak gerçekleÅmiÅ, yıllıklandırılmıŠolarak ise 6,5 milyar ABD doları düÅüÅle 25,2 milyar ABD dolarına gerilemiÅtir. Söz konusu gerilemede, büyük ölçüde altın ve enerji hariç dıŠticaret açıÄındaki düÅüŠetkili olmuÅtur. DiÄer yandan, enerji dıŠticaret açıÄındaki iyileÅme sınırlı olmuÅ, altın dıŠticaret açıÄı ise önceki aya kıyasla azalmıÅtır. Bu dönemde, yıllıklandırılmıŠhizmetler dengesi fazlası bir önceki aya göre artıŠkaydetmiÅtir.
11. Geçici dıŠticaret verileri, haziran ayında mevsimsellikten arındırılmıŠolarak ihracatta düÅüÅe, ithalatta ise artıÅa iÅaret etmiÅtir. Bu çerçevede, yıllıklandırılmıŠolarak cari dengede haziran ayında sınırlı bir bozulma gerçekleÅebileceÄi, seyahat gelirlerinin yüksek olduÄu takip eden yaz döneminde ise cari dengedeki iyileÅme eÄiliminin tekrar devreye gireceÄi öngörülmektedir.  Altın ithalatı haziran ayında tarihsel ortalamalarına yaklaÅırken, yıllıklandırılmıŠolarak 21 milyar ABD doları civarına gerilemiÅtir. Tüketim malları ithalatı mayıs ayının ardından haziran ayında da azalmakla birlikte mevsimsellikten arındırılmıŠolarak yüksek seyretmeye devam etmektedir. Haziran ayına iliÅkin geçici dıŠticaret verileri temmuz ayı için yüksek frekanslı verilerle beraber deÄerlendirildiÄinde, üç aylık ortalama eÄilimler, ihracatta daha ılımlı olmak üzere hem ihracat hem de ithalatta azalıŠima etmektedir. Tüketim malı ithalatının seyri, parasal sıkılaÅtırmanın iç talep üzerindeki etkilerinin deÄerlendirilebilmesi açısından, çeÅitli diÄer göstergeler ile beraber yakından takip edilmektedir.
12. Cari açıÄın finansmanı tarafında ise, bankacılık sektörünün yıllıklandırılmıŠuzun vadeli borç çevirme oranı, mayıs ayında yüzde 128 civarında gerçekleÅmiÅtir. Söz konusu oran, bankacılık sektörü dıÅındaki firmalarda yaklaÅık yüzde 100 olmuÅtur. Bu çerçevede, yurt dıÅı borçlanma imkanlarının bir önceki aya kıyasla bir miktar iyileÅtiÄi gözlenmektedir.
Enflasyon GeliÅmeleri ve Beklentiler
13. Tüketici fiyatları haziran ayında yüzde 1,64 oranında yükselmiÅ, yıllık enflasyon 3,85 puan düÅüÅle yüzde 71,60 olarak gerçekleÅmiÅtir. B ve C endekslerinin yıllık deÄiÅim oranları da sırasıyla yüzde 70,4âe ve yüzde 71,4âe gerilemiÅtir. Bu dönemde yıllık enflasyona olan katkı, temel mallar baÅta olmak üzere tüm gruplarda düÅmüÅtür. Mevsimsel etkilerden arındırıldıÄında, aylık tüketici enflasyonu belirgin bir oranda yavaÅlamıÅtır.
14. Haziran ayında hizmet grubunda aylık fiyat artıÅı, önceki aya kıyasla zayıflamakla beraber görece yüksek seyrini sürdürmüÅtür. Bu grupta fiyat artıÅları kira ve lokanta-otel alt gruplarında zayıflarken, ulaÅtırma ve haberleÅme hizmetlerinde güçlenmiÅtir. Mevsimsel etkilerden arındırıldıÄında, temel mal grubundaki fiyat artıÅı sınırlı kalmıÅ, bu geliÅmede döviz kurundaki ılımlı seyir ve iç talep geliÅmelerine baÄlı olarak 2021 yılı aÄustos ayından itibaren fiyatı ilk defa düÅen dayanıklı mal (altın hariç) alt grubu etkili olmuÅtur. Ãzellikle otomobil fiyatları, 7 Temmuz tarihinde yürürlüÄe giren araç güvenlik yönetmeliÄi (GSR 2) öncesinde belirginleÅen stok eritme kampanyalarının da etkisiyle, bu dönemde düÅüŠgöstermiÅtir. Gıda grubunda aylık fiyat artıÅı bir önceki aya yakın gerçekleÅmiÅtir. Ä°ÅlenmemiÅ gıda alt grubunda taze meyve ve sebze yüksek fiyat artıÅı sergilerken, kırmızı et fiyatlarında süregelen artıÅların yerini düÅüÅe bıraktıÄı izlenmiÅ, benzer Åekilde tavuk eti fiyatları da bu dönemde gerilemiÅtir. Ä°ÅlenmiÅ gıda alt grubunda ise ekmek fiyatlarındaki artıŠnedeniyle ekmek ve tahıllar öne çıkan kalem olmuÅtur. Enerji fiyatları akaryakıt ve tüp gaz kalemlerindeki düÅüÅlere raÄmen, Åebeke suyu fiyatlarında kaydedilen artıŠile haziran ayında yükselmiÅtir.
Â
15. Haziran ayında aylık enflasyonun ana eÄilimi belirgin bir zayıflama kaydetmiÅtir. Mevsimsellikten arındırılmıŠverilerle B ve C endekslerinin aylık artıŠoranları sırasıyla yüzde 2,2 ve yüzde 1,8 oranları ile önceki aya kıyasla önemli ölçüde yavaÅlamıÅtır. B ve C endekslerinde mevsimsellikten arındırılmıŠüç aylık ortalama artıÅlar ise, sırasıyla yüzde 2,7 ve yüzde 2,6 seviyelerinde gerçekleÅerek gerilemeye devam etmiÅtir. Bu dönemde, yavaÅlama B endeksini oluÅturan grupların geneline yayılırken, temel mal grubunda daha belirgin olmuÅtur. Benzer Åekilde, Medyan, SATRIM, yayılım endeksi ve diÄer ana eÄilim göstergeleri de bir önceki aya kıyasla zayıflamıÅtır.
16. Hizmet enflasyonundaki yüksek seyir ve katılık, enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatları enflasyonist baskıları canlı tutmaktadır.
17. Hizmet sektöründe hâkim olan fiyatlama davranıÅı önemli bir atalete ve Åokların enflasyon üzerindeki etkilerinin uzun bir süreye yayılmasına neden olmaktadır. Yıllık enflasyon haziran ayında, temel mal grubunda yüzde 50,6 olurken, hizmet sektöründe yüzde 95,3 ile yaklaÅık 45 puan yukarıda gerçekleÅmiÅtir. Ayrıca, hizmet sektörüne ait yayılım endeksi, fiyat artıÅlarının sektör geneline yayılmaya devam ettiÄini göstermiÅtir. Bu bakımdan, yakın dönem tüketici enflasyonu gerçekleÅmeleri dikkate alındıÄında, baÅta kira olmak üzere belirli hizmet kalemlerinde enflasyonun bir süre daha yüksek seyretme riski bulunmaktadır. Haziran ayı özelinde, haberleÅme hizmetleri ve bayramın da etkisiyle ulaÅtırma hizmetleri öne çıkan kalemler olmuÅtur. Kira artıÅı ise bu dönemde önceki aylara göre yavaÅlasa da yüksek seyrini sürdürmüÅtür.
18. Perakende Ãdeme Sistemi (PÃS) mikro verileri üzerinden takip edilen öncü göstergeler, sözleÅme yenileme oranının temmuz ayında artmasının da etkisiyle aylık kira enflasyonunun yükseleceÄine iÅaret etmektedir. DiÄer yandan, gerek PÃS mikro verilerinden elde edilen yeni ve yenilenen sözleÅmelerdeki kira artıŠoranları gerekse konut deÄerleme raporları üzerinden takip edilen kira oranları, TÃFEâdeki mevcut yıllık kira enflasyonunun altında deÄerler almaktadır. Bu durum, önümüzdeki dönemde TÃFEâdeki yıllık kira enflasyonunun yavaÅlayacaÄını ima etmektedir. Buna karÅın, bu kalemdeki yüksek atalet neticesinde kira enflasyonunun yüksek seviyesini koruyarak; dezenflasyon sürecinde, azalarak da olsa, tüketici enflasyonunun seyrinde önemli olmaya devam edecektir.
19. UlaÅtırma hizmetleri fiyatları haziran ayında Kurban Bayramıânın da etkisiyle yüksek bir aylık artıŠkaydetmiÅtir. HaberleÅme hizmetleri fiyatlarındaki artıŠise cep telefonu ve internet ücretlerinin yanı sıra posta hizmetleri kaynaklı olarak bir önceki aya kıyasla güçlenmiÅtir. Ayrıca, özel okullara iliÅkin ücret güncellemeleriyle eÄitim hizmetleri diÄer hizmetler alt grubu içerisinde öne çıkmıÅtır. GeçmiÅ enflasyona endeksleme eÄiliminin yüksek olduÄu ve ücret geliÅmelerinden de etkilenen özel okul ücretlerinin tüketici enflasyonuna olan etkisinin, fiyat açıklama tarihlerine baÄlı olarak, yaz aylarında kademeli olarak yavaÅlayacaÄı deÄerlendirilmektedir. Ãte yandan, eÄitim hizmetleri enflasyonunda eylül ayında özel üniversite ücretlerine baÄlı fiyat ayarlamalarının etkisinin hissedileceÄi not edilmelidir.
20. Yurt içi üretici fiyatları haziran ayında yüzde 1,38 oranında artmıÅ, yıllık enflasyon düÅük bazın da etkisiyle 7,59 puan gerileyerek yüzde 50,09 olmuÅtur. Ana sanayi gruplarına göre incelendiÄinde, enerji fiyatları yüzde 2,22 oranındaki yükseliÅle öne çıkarken, kalan gruplarda aylık fiyat artıÅlarının baÅta ara malı olmak üzere daha ılımlı seyrettiÄi izlenmiÅtir.
21. Uluslararası emtia fiyatlarında nisan ayı sonlarında baÅlayan gerileme haziran ayında da devam etmiÅtir. Alt kırılım bazında, küresel enerji fiyatları yataya yakın seyrederken, enerji dıÅı emtia fiyatları gerilemiÅtir. Temmuz ayının ilk üç haftası itibarıyla emtia fiyatları alt grup bazında ayrıÅmakla birlikte toplamda yatay seyretmiÅtir. Bu dönemde küresel enerji fiyatları yükselirken, enerji dıÅı emtia fiyatlarındaki düÅüÅler devam etmiÅtir. Ãzellikle haziran ayında ortalama 82,6 ABD doları seviyesinde olan Brent ham petrol fiyatlarının temmuz ayının ilk üç haftasında 87 ABD doları civarına yükseldiÄi izlenmiÅtir.
22. Küresel Arz Zinciri Baskı Endeksi haziran ayında tarihsel eÄilimine yakın seyretmiÅtir. Küresel navlun endeksleri son dönemde farklılaÅan bir görünüm sergilemiÅtir. Küresel ve Ãinâe yönelik konteyner endeksleri nisan ayı sonrasında artıŠkaydederken, kuru yük taÅımacılık endeksleri görece ılımlı seyrini sürdürmektedir. Yurt içinde tedarikçilerin teslimat sürelerinde mayıs ayında görülen sınırlı artıÅ, haziran ayında normalleÅme eÄilimi göstermiÅtir. Sepet döviz kurundaki ılımlı seyrin devamı ile kur kaynaklı baskılar önemli ölçüde azalmıÅtır. Haziran ayında imalat sanayi PMI verileri gerek girdi gerekse nihai ürün fiyatları endeksinde yavaÅlama göstererek, enflasyonist baskıların hafiflediÄini göstermiÅtir.
23. Temmuz ayı Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarına göre enflasyon beklentileri tüm vadelerde düÅüŠgöstermeye devam etmiÅtir. On iki ay sonrasına iliÅkin enflasyon beklentisi yüzde 31,8âden 1,8 puan düÅüÅle yüzde 30,0âa; yirmi dört ay sonrasına iliÅkin beklenti ise yüzde 20,3âten 1,0 puan düÅüÅle yüzde 19,3 seviyesine gerilemiÅtir. Buna ek olarak, cari ve gelecek yıl sonuna iliÅkin enflasyon beklentileri sırasıyla 0,5 ve 0,1 puan aÅaÄı yönlü güncelleme ile yüzde 43,0 ve yüzde 25,4 olmuÅtur. BeÅ yıl sonrasına iliÅkin enflasyon beklentisi ise yüzde 11,5 seviyesinde ölçülmüÅtür. Enflasyon beklentileri tüm vadelerde gerilese de mevcut seviyeler enflasyon görünümü üzerinde yukarı yönlü risk teÅkil etmeye devam etmektedir. Reel sektör beklentilerine bakıldıÄında haziran ayında yüzde 56,2 olan firmaların on iki ay sonrasına iliÅkin yıllık enflasyon beklentisi, temmuz ayında yüzde 55,0âa gerileyerek sınırlı iyileÅme göstermiÅtir. Hanehalkının on iki ay sonrasına iliÅkin enflasyon beklentilerinde ise aynı dönemde yüzde 71,49âdan yüzde 71,98âe sınırlı bir artıŠgözlenmiÅtir. Kurul, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranıÅlarının öngörüler ile uyumunu yakından takip etmektedir.
24. Ãncü göstergeler temmuz ayında aylık enflasyonun, para politikasının görece etki alanı dıÅında kalan yönetilen-yönlendirilen fiyat ve vergi ayarlamaları ile iÅlenmemiÅ gıda fiyatlarındaki arz yönlü geliÅmeler neticesinde geçici olarak artacaÄına iÅaret etmektedir. Buna karÅın, ana eÄilimdeki yükseliÅin nispeten sınırlı kalacaÄı öngörülmektedir. Enerji fiyatlarında, meskenlere yönelik elektrik tarifesinde yapılan artıÅ, akaryakıt ve tüp gaz fiyatlarında ÃTV güncellemesi ve Åebeke suyu fiyat yükseliÅine baÄlı olarak temmuz ayında belirgin bir artıŠöngörülmektedir. Elektrikte ticarethanelere yönelik fiyat artıÅının, hizmet sektörü fiyatlarını maliyet kanalıyla temmuz ve izleyen aylarda olumsuz yönde etkilemesi beklenmektedir. Akaryakıt fiyatlarındaki artıÅa istinaden ulaÅtırma hizmetleri fiyatlarında yukarı yönlü seyir gözlenmektedir. Alkollü içecekler ve tütün grubunda fiyatlar otomatik vergi artıÅını takiben yükselirken alkollü içeceklerde üretici firma kaynaklı fiyat artıÅları da görülmektedir. Alkollü ve alkolsüz içecek fiyatlarındaki görünüm, içecek hizmetleri kanalıyla lokanta-otel grubunu da olumsuz etkilemektedir. Ayrıca, tütün ürünlerinde vergi kaynaklı etkinin kısmi bir Åekilde nihai fiyatlara yansıtılması sonucu, artıŠihtiyacının bir kısmının sonraki aya sarkacaÄı tahmin edilmektedir. Gıda grubunda temmuz ayında taze meyve ve sebze fiyatları mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıkların da etkisiyle önemli ölçüde yükselirken, taze meyve sebze dıÅı gıdada daha ılımlı bir seyir izlenmektedir. Ãncü veriler, son dönemde döviz kurundaki ılımlı görünüm ve iç talep geliÅmelerinin yansımalarıyla birlikte temel mal grubunda fiyat artıÅının diÄer gruplara kıyasla ılımlı seyrettiÄine iÅaret etmektedir. Ãzetle, öncü göstergeler temmuz ayında aylık tüketici enflasyonunu yukarı çekecek kalemlerin enerji, iÅlenmemiÅ gıda, alkol-tütün grupları olduÄuna, buna karÅın bu grupların dıÅlandıÄı çekirdek göstergelerde artıÅın görece daha sınırlı seyrettiÄine iÅaret etmektedir.
Para Politikası
25. Kurul, parasal sıkılaÅtırmanın gecikmeli etkilerini de göz önünde bulundurarak politika faizinin sabit tutulmasına karar vermekle birlikte, enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karÅı ihtiyatlı duruÅunu yinelemiÅtir.Â
26. Aylık enflasyonun ana eÄiliminde belirgin ve kalıcı bir düÅüŠsaÄlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralıÄına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruÅu sürdürülecektir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruÅu sıkılaÅtırılacaktır. Para politikasındaki kararlı duruÅ; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel deÄerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eÄilimini düÅürecek ve dezenflasyon sürecini güçlendirecektir.
27. Kredi ve mevduat piyasalarında öngörülenin dıÅında geliÅmeler olması durumunda parasal aktarım mekanizması ilave makroihtiyati adımlarla desteklenmeye devam edilecektir. Likidite koÅulları muhtemel geliÅmeler göz önünde bulundurularak yakından izlenmektedir. Sterilizasyon araçları, gerektiÄinde çeÅitlendirilerek etkin Åekilde kullanılacaktır. Bu çerçevede, mevcut sterilizasyon araçlarına ek olarak, altın ve döviz karÅılıÄında Türk lirası sterilizasyonu yapılabilme imkânı saÄlamak amacıyla satım yönlü altın ve döviz karÅılıÄı Türk lirası swap ihalesi iÅlemleri duyurulmuÅtur.
28. Kurul, politika kararlarını parasal sıkılaÅtırmanın gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eÄilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaÅtıracak parasal ve finansal koÅulları saÄlayacak Åekilde belirleyecektir.
29. Enflasyon ve enflasyonun ana eÄilimine iliÅkin göstergeler yakından takip edilecek ve Kurul, fiyat istikrarı temel amacı doÄrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanacaktır.
30.   Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve Åeffaf bir çerçevede alacaktır.