Paris 2024 Yaz Olimpiyatları’nda eşit sayıda kadın ve erkek sporcu yarışıyor, ancak bu eşitliğe gölge düşüren bir durum var. Trans sporcuların olimpiyatlara katılımı, kadın sporcular için haksız rekabet ortamı yarattığı eleştirilerine sebep oldu.
Paris Olimpiyatları’nda 25 yaşındaki Cezayirli trans boksör İman Halife ve 28 yaşındaki Tayvanlı trans boksör Lin Yun-Tin, kadın rakiplerine karşı yarışacak.
Ancak İman Halife, 2023 Dünya Boks Şampiyonası’ndan biyolojik olarak erkek olduğu gerekçesiyle diskalifiye edilmişti. Lin Yun-Tin’in bronz madalyası da geri alınmıştı. Sporculara kromozom testi yapılmış ve ikisinin de erkek kromozomu olan XY kromozomları pozitif çıkmıştı. Buna rağmen olimpiyatlarda kadınlar kategorisinde yarışmaları, tartışmaları beraberinde getirdi. İman Halife’nin geçmişte Meksikalı kadın rakibine attığı sert yumrukları gösteren video yeniden gündem oldu.
İtalyan boksör Angela Carini, trans boksör Halife karşısında ringe çıktı fakat ciddi yaralanma riski nedeniyle maçın 45. saniyesinde çekildi. Halife’nin diğer rakipleri de tepkili. Çeyrek finalde Halife’yle karşılaşacak olan Avustralyalı kaptan Caitlin Parker, “XY kromozomlu dövüşçülerin yarışmasına izin verilmemesi gerek.” dedi.
Peki, trans oyuncuların müsabakalara katılmasından kim sorumlu? Oyunları denetleyen Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin bu konuda belli bir kuralı veya düzenlemesi yok. Komite, her uluslararası federasyonu uygunluk kurallarını belirlemekten sorumlu tutuyor.
Yönergelere göre, aslında erkek olan bireylerin biyolojik üstünlük kazanmamak ve kadın branşlarında yarışabilmek için 12 yaşından önce cinsiyet geçişi yapması gerekiyor. Ancak bu önerge, her uluslararası spor federasyonu tarafından uygulanmıyor.