Fiyatları nasıl etkileyecek? Zeytinyağında ‘var yılı’na girdik

Türkiye’nin zeytinyağı sektörü ‘var yılı’na girdi. Zeytin ağaçları doğaları gereği bir yıl bol mahsul verirken, diğer yıl daha az mahsul veriyor. Bu periyotta bol olan yıl ‘var yılı’ olarak adlandırılıyor. Küresel ısınmanın etkileri nedeniyle geçtiğimiz Türkiye’nin zeytin üretimi önemli ölçüde düşmüştü. Ticaret Bakanlığı iç piyasayı korumak amacıyla zeytinyağına ihracat yasağı getirirken; dökme ve varilli zeytinyağında ihracat yasağı bu yıl esnetildi. Türk zeytinyağı ihracatçılarına 1 Kasım 2024 tarihine kadar 50 bin ton kota verildi. Böylece Türkiye var yılına ek olarak geçen yıldan devreden 100 bin tonun üzerinde zeytinyağı ile iyi bir döneme girmiş oldu. Bu durumun fiyatlar üzerinde etkileri olacağı değerlendirilirken zeytinyağı piyasasında Türkiye’nin rakibi olan Ä°spanya, Ä°talya ve Yunanistan’daki rekolte düşüklüğü Türk üreticisini Avrupa pazarında da önemli bir konuma taşıyor. Haber Global Web Özel açıklamalarda bulunan sektör temsilcileri piyasadaki zeytin yağı arzının hem içeride hem de dışarda fiyatlara etkisini değerlendirdi.

CUMHURÄ°YET REKORU

Edremit Körfezi Zeytinyağı Üreticileri Federasyonu Başkanı Mehmet Semerci, bu yıl daha önceki yıllarda olduğu gibi fahiş fiyat artışları yaşanmayacağını belirterek şunları söyledi: “Geçtiğimiz yıllarda yaşanan yokluk Avrupa’da stokları yok etti. Bu sene bizim için sanıyorum Cumhuriyet tarihinin rekoru olabilecek bir üretim var. Ancak tecrübeme dayanarak söylüyorum ki, ‘çok ürün var fiyatlar düşecek’ yaklaşımı da pek geçerli değildir. Çünkü ihracat son derece açık olur; ihracatçılarımız daha fazla ihracat yapabilmek için her türlü opsiyonu denerler. Kötü bir yıl olacağını düşünmüyorum. Şurada bir problemimiz var; zeytin bölgelerinde çok ciddi bir kuraklık yaşanıyor. Bu kuraklıklar üretimimizi etkileyebilir.“

FİYATLAR SABİT KALIR 

Bu yılın muhtemel zeytinyağı fiyatlarıyla ilgili tahminini sorduğumuz Mehmet Semerci şu açıklamaları yaptı: “Fiyatların düşebileceğini pek düşünmüyorum ama aynı fiyatlar devam eder. Zam görmeyiz diye düşünüyorum. Önümüzdeki dönemde organizasyon ve bolluk nedeniyle fiyatlar bir miktar düşer üreteciler açısından ama sonra ihracatın etkisi devreye girince problem yaşamayız. Tüketici açısından da bu yılın fiyatlarında yıl boyunca yükselme olmaz diye düşünüyorum.”

MALÄ°YETLER KATLANDI

Çanakkale Zeytinyağı ve Zeytin Üreticileri Derneği Başkanı Cem Erdilek ise fiyat üzerinde üretim maliyetlerinin de etkisi olduğunu belirterek şunları söyledi: “Zeytin ağacından bir sene 100 kilogram mahsul alıyorsanız sonraki sene 70 kilogram alırsınız. ‘Yok’ diye bir şey yoktur zaten. Bu sene mahsul çok gözüküyor. Yoğun olarak zeytin var. Toptan fiyatlar da geçen senenin yarı fiyatında. Ancak üretim maliyetleri de geçen senenin iki katına çıktı. Çiftçinin toptancıya satış fiyatında sezonun 250 liradan açılacağını tahmin ediyorum. Bu fiyat bile şu anda çiftçiye zarar ettiriyor. Çiftçinin masraflarını çıkarabilmesi için fiyatın en az 300-350 olması gerekiyor.” 

Piyasada fiyatlarla ilgili çok fazla spekülasyon olduğunu belirten Erdilek “Şimdi fiyatlar baskılanır, zeytinyağı piyasadan ucuz fiyattan toplanır. Ancak yılbaşından sonra fiyatlar yükselmeye başlar. Sezonda zeytinyağını satan kaybedecek gibi görünüyor” dedi.

FİYAT DENGELENİR 

Ayvalık Zeytin Üreticileri Derneği Başkanı Aydın Şensal da bu yıl mahsul fazla olsa da üretim maliyetlerindeki artışın fiyatları dengeleyeceğini belirterek: “Henüz toplama aşaması başlamadı ancak hem toplamadaki çalışan maliyeti hem de sıkım ve diğer işlemlerdeki maliyetlerde ciddi bir artış var. Yevmiye ücretleri de arttı. Bunlar market fiyatlarına yansır. Ancak en azından market fiyatında bu yıl artış olmayacağını söyleyebiliriz” diye konuştu.  

[email protected] 

Kaynak: Web Özel