ABD’de ekonominin “yumuÅak iniÅ” yapabileceÄi ihtimali varlık fiyatları üzerinde etkili olmayı sürdürürken, artan jeopolitik riskler yukarı yönlü hareketi sınırlıyor. Rusya ile Ukrayna arasında gerilimin artması ve Fed’in enflasyonla mücadelesinin öngörülenden daha uzun sürebileceÄi endiÅeleri fiyatlamaları zorlaÅtırdı.
Jeopolitik gerginliklerin yanı sıra ABD’de baÅkan seçilen Donald Trump ile Fed yönetimi arasında çıkabilecek olası uyuÅmazlıklar da piyasalarda oynaklıÄın artmasında etkili olurken, salı günü açıklanacak Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) 6-7 Kasım’daki toplantısının tutanaklarından alınacak sinyaller Fed’in gelecek projeksiyonlarına yönelik mesaj verecek.
Analistler, Fed’in gelecek ayki toplantısında vereceÄi karara dair belirsizliÄin sürdüÄünü belirterek, yeni haftada açıklanacak verilerin para politikalarında atılacak adımlar hakkında ipuçları verebileceÄini ifade etti.
ABD’de 20 Ocak’ta baÅkanlık görevine baÅlayacak Trump’ın izleyeceÄi politikaların enflasyonist baskı oluÅturabileceÄi kaygıları varlıÄını korurken, Trump’ın kabine oluÅturma çalıÅmaları da yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor. Geçen hafta Cantor Fitzgerald Ãst Yöneticisi (CEO) Howard Lutnick’i Ticaret Bakanı olarak aday gösteren Trump’ın Hazine BakanlıÄı için önereceÄi isim bekleniyor. Kabinede yer alacak isimler, Senato onayının ardından görevlerine baÅlayabilecek.
Söz konusu geliÅmelerle para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek ay faiz indirimine gideceÄine yönelik beklentiler zayıflarken, bankanın aralık ayında yüzde 52 ihtimalle 25 baz puan indirim yapacaÄı, politika faizini yüzde 48 ihtimalle sabit bırakacaÄı öngörülüyor.
Ãte yandan, ABD Merkez Bankası (Fed), ülkenin mali borcunun sürdürülebilirliÄinin finansal istikrara yönelik en önemli risk olarak görüldüÄünü bildirdi. Fed’in, Amerikan finansal sistemindeki mevcut duruma iliÅkin deÄerlendirmelerin yer aldıÄı Finansal Ä°stikrar Raporu’nda ülkenin mali borcunun sürdürülebilirliÄine iliÅkin endiÅelerin listenin baÅında yer aldıÄı belirtildi. Bu durumu Orta DoÄu’da tırmanan gerilim ile son ankette de sıklıkla dile getirilen politika belirsizliÄinin takip ettiÄi anlatıldı.
Raporda, “ABD’nin mali borçlarının sürdürülebilirliÄine iliÅkin endiÅeler en çok belirtilen risk oldu. Artan Hazine ihraçlarının özel yatırımları engellemeye baÅlayabileceÄi veya ekonomik durgunlukta politika tepkilerini kısıtlayabileceÄi kaydedildi.” deÄerlendirmesinde bulunuldu.
ABD’nin resesyona girme riskinin de listenin üst sıralarında yer aldıÄı belirtilen raporda, önceki 6 anketin 5’inde ilk sıralarda yer alan kalıcı enflasyonist baskılar ve kısıtlayıcı para politikası duruÅunun etkilerine iliÅkin riskin bu kez daha az dile getirildiÄi kaydedildi.
Bu arada ülkede imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), kasımda aylık 0,3 puan artarak 48,8 ile piyasa beklentilerine paralel gerçekleÅti. Hizmet sektörü PMI, aynı dönemde 2 puan artarak 57 ile 32 ayın en yüksek seviyesine ulaÅtı. Ä°malat ve hizmet sektörlerini kapsayan bileÅik PMI ise kasımda aylık bazda 1,2 puan artarak 55,3 ile 31 ayın en yüksek seviyesini kaydetti.
Küresel ekonominin savaÅ atmosferine girebileceÄi ve Trump’ın yüksek tarife tehditleri risk algısını yükseltirken, güvenli liman varlıklara talebi artırdı. Tahvil piyasalarında geliÅmeleri takiben alıŠaÄırlıklı bir seyir izlenirken, ABD 10 yıllık tahvil faizi geçen hafta yüzde 4,41 seviyesine geriledi. Altının ons fiyatı haftalık bazda yaklaÅık yüzde 6 artıÅla 2 bin 715 seviyesine ulaÅtı.
ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu BaÅkanı Gary Gensler’in 20 Ocak 2025’te görevini bırakacaÄını açıklaması sonrası Bitcoin’in fiyatı 99 bin doları aÅarak rekor tazelerken 98 bin 600 seviyelerinin üzerinde dengelendi.
Brent petrolün varil fiyatı ise haftayı yüzde 5,3 artıÅla 74,6 dolardan tamamladı.
NEW YORK BORSASI POZÄ°TÄ°F SEYRETTÄ°
Trump’ın zaferiyle sonuçlanan baÅkanlık seçimleri ABD borsalarında olumlu yankılanmaya devam ediyor.
Ãip üreticisi Nvidia beklentilerin üzerinde bilanço açıkladı. Ancak Åirketin açıkladıÄı güçlü sonuçların ileriye dönük tahminleri, piyasanın oldukça yüksek beklentileri karÅısında zayıf kaldı. Åirketin hisseleri bilanço sonrası gerilemesinin ardından yeniden toparlanarak haftalık bazda yatay bir seyir izledi.
ABD Adalet BakanlıÄının federal yargıçtan Google’ın Chrome’u satmaya zorlanmasını talep etmesi üzerine Alphabet’in hisseleri haftalık bazda yüzde 8’e yakın deÄer kaybetti.
Geçen hafta bilançosunu yayımlayan ABD’li perakende zinciri Target’ın hisseleri, beklentilerin altında gelir ile kar bildirmesi ve yıl sonu tahminlerini düÅürmesi sonrasında yüzde 20 deÄer kaybetti.
Bu geliÅmelerle, haftalık bazda S&P 500 endeksi yüzde 1,62, Nasdaq endeksi yüzde 1,73 ve Dow Jones endeksi de yüzde 1,96 yükseldi.
Gelecek hafta pazartesi Dallas Fed Ä°malat Aktivite Endeksi, Chicago Ulusal Aktivite Endeksi, salı Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanakları, Conference Board (CB) Tüketici Güven Endeksi, Richmond Fed Sanayi Endeksi yeni konut satıÅları, çarÅamba büyüme, kiÅisel tüketim harcamaları, kiÅisel gelirler, haftalık iÅsizlik maaÅı baÅvuruları, dayanıklı mal sipariÅleri takip edilecek.
AVRUPA’DA GÃZLER ENFLASYON VERÄ°SÄ°NDEÂ
Avrupa borsalarında, Rusya ile Ukrayna arasında gerilimin artmasıyla geçen hafta karıÅık bir seyir izlenirken, gözler yeni haftada enflasyon baÅta olmak üzere açıklanacak makroekonomik verilere çevrildi.
Bölgede cuma günü Avrupa Merkez Bankası (ECB) BaÅkanı Christine Lagarde’ın açıklamaları takip edildi. Avrupa’da düÅük riskli varlıklara doÄru bir yönelim gözlemlediklerini aktaran Lagarde, bölge genelinde ekonomik entegrasyonun önemli bir konu olarak varlıÄını koruduÄunu belirtti. Lagarde, Avrupalı liderlerin mevcut ekonomik sorunlar üzerine harekete geçmeye istekli olduklarını belirtti.
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) BaÅkanı Joachim Nagel de beklenmedik Åekilde gelen zayıf PMI verilerinin Almanya ekonomisinin zor durumunu doÄruladıÄını kaydederek, ECB’nin 12 Aralık’taki politika toplantısından hemen önce açıklayacak ekonomik verilerin Bankanın projeksiyonlarına karar vermede çok önemli olacaÄını vurguladı.
Analistler, Avro Bölgesi’nde ve Almanya’da beklentilerin altında gerçekleÅen Satınalma Yöneticileri Endeksilerinin (PMI) ekonomik aktivitede bir yavaÅlamaya iÅaret ettiÄini bildirdi.
Bu geliÅmelerle ECB’nin aralık ayı toplantısında 50 baz puan faiz indirimine gidebileceÄi fiyatlamalara dahil oldu.
Bu geliÅmelerle Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,46, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,58 yükselirken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,2, Ä°talya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,04 geriledi.
25 Kasım haftasında, pazartesi IFO Ä°Å Ortamı Güven Endeksi, salı Almanya’da GFK Tüketici Güven Endeksi, perÅembe Avro Bölgesi’nde Tüketici Güven Endeksi Almanya’da enflasyon, cuma Avro Bölgesi tahmini Tüketici Fiyat Endeksi (TÃFE), Almanya’da iÅsizlik oranı takip edilecek.
ASYA BORSALARI GÃNEY KORE HARÄ°Ã NEGATÄ°F SEYRETTÄ°
Asya tarafında geçen hafta dolar endeksindeki yükseliÅ ve Ãin ekonomisine iliÅkin endiÅelerle Güney Kore hariç satıcılı bir seyir izlendi.
ABD’de baÅkan seçilen Donald Trump’ın uygulamayı düÅündüÄü tarifelerin oluÅturduÄu endiÅeler pay piyasalarında satıŠbaskısına neden oldu. Trump’ın tarife tehdidi Ãin yanında birçok Asya ülkesi için de risk oluÅturdu.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅu Moody’s Ratings, Ãin’in ekonomik büyümesinin destekleyici önlemlere raÄmen 2025 yılında yavaÅlayacaÄını öngördü.
Bölgede Japonya hükümeti, ülkedeki enflasyonun etkisini azaltmak için 250 milyar doları aÅan ekonomi paketini onayladı. Küçük ve orta ölçekli iÅletmelere destek verilmesini de kapsayan pakete iliÅkin açıklama yapan Japonya BaÅbakanı Ä°Åiba Åigeru, ücret artıÅının ekonominin genelindeki büyüme için “gerekli” olduÄunu dile getirerek, “Sadece kentlerde yaÅayanların deÄil kırsal kesimdekilerin de umut ve mutluluk duygularını hissetmesi önemli.” dedi.
Japonya’da çekirdek enflasyon yüzde 2,3 ile beklentilerin üzerinde gerçekleÅirken, dolar/yen paritesinin haftalık bazda yüzde 0,3 artıÅla 155 seviyesinde ulaÅmasıyla, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) gelecek toplantıda faiz artırımına gidebileceÄi öngörülmeye baÅlandı.
Ãlkede kasım ayı imalat Sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 49 gelerek geçen aya göre üretimde bir daralma olabileceÄine iÅaret ederken, hizmet sektörü PMI 50,2 ve bileÅik PMI 49,8 ile geçen aya göre artıŠgösterdi.
Bununla birlikte, Ãin’in yurt dıÅına doÄrudan yatırımları (ODI) yılın 10 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,6 arttı. Ãin Ticaret BakanlıÄı açıklamasına göre, Ãinli Åirketlerin yurt dıÅında yaptıÄı doÄrudan yatırımlar, Ocak-Ekim 2024 döneminde 115,83 milyar dolara ulaÅtı.
Bu geliÅmelerle haftalık bazda Ãin’de Åanghay bileÅik endeksi yüzde 1,91, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,93, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,01 düÅerken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 3,49 deÄer kazandı.
Gelecek hafta pazartesi Japonyaâda öncü endeks, çarÅamba Ãin’de sanayi karları, cuma Japonya’da Tokyo enflasyon verisi, sanayi üretimi, iÅsizlik oranı, perakende satıÅlar izlenecek.
YURT Ä°ÃÄ°NDE TCMB FAÄ°Z KARARI TAKÄ°P EDÄ°LDÄ°
Yurt içinde geçen hafta yükseliÅ eÄilimi öne çıktı. Borsa Ä°stanbul’da BIST 100 endeksi, haftalık bazda yüzde 1,71 deÄer kazanarak 9.549,89 puandan tamamladı.
Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanıÅın hemen altında 34,5890’dan kapattı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını deÄiÅtirmeyerek yüzde 50’de tuttu. Karar metinde, politika faizinin seviyesinin, enflasyon gerçekleÅmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiÄi sıkılıÄı saÄlayacak Åekilde belirleneceÄi vurgulanarak “Kurul, enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karÅı ihtiyatlı duruÅunu yinelemiÅtir.” denildi.
Ekim ayında enflasyonun ana eÄiliminde düÅüŠgözlendiÄi belirtilen duyuruda, “Son çeyreÄe iliÅkin göstergeler yurt içi talebin yavaÅlamaya devam ederek enflasyondaki düÅüÅü destekleyici seviyelere geldiÄini ima etmektedir. Temel mal enflasyonu düÅük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonunda iyileÅmeye dair sinyaller belirginleÅmiÅtir.” ifadeleri kullanıldı.
Yeni haftada, pazartesi Reel Kesim Güven Endeksi, kapasite kullanımı, salı sektörel enflasyon beklentileri, perÅembe PPK toplantı tutanakları, Ekonomik Güven Endeksi, dıŠticaret dengesi, cuma büyüme, TCMB Finansal Ä°stikrar Raporu takip edilecek.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.600 ve 9.650 puanın direnç, 9.400 ve 9.300 seviyelerinin destek konumunda olduÄunu kaydetti.