Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankasının (Fed) toplantı tutanaklarından alınan ihtiyatlı duruÅun sürdürüleceÄi ve ekonomik verilere göre kademeli olarak faiz indirimlerinin yapılacaÄına yönelik sinyallerle karıÅık seyrederken, gözler bugün baÅta ABD’de büyüme olmak üzere yoÄun veri gündemine çevrildi.
Dünya genelinde son dönemde artan jeopolitik riskler ve merkez bankalarının faiz indirim adımlarına iliÅkin fiyatlamalar piyasaların yön bulmasını zorlaÅtırıyor.
ABD’de baÅkan seçilen Donald Trump’ın kabinesinin yavaÅ yavaÅ Åekillenmeye baÅlaması siyasi belirsizliklerin biraz olsun giderilmesine yardımcı olurken, Trump’ın politikalarıyla Fed’in enflasyonla mücadelesinde izleyeceÄi yol haritası arasında çıkabilecek olası uyumsuzluklar yatırımcıları tedirgin etmeyi sürdüren bir baÅka unsur olmaya devam ediyor.
Dün açıklanan Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) 6-7 Kasım’da düzenlenen toplantısına iliÅkin tutanakları para politikasında ihtiyatlı bir yaklaÅımın sürdürüleceÄini ortaya koyarken, Fed’in gelecek dönemde faiz oranları düÅürmede acele etmeyeceÄini ve veri merkezli karar almanın uygun olacaÄının düÅünüldüÄünü gösterdi.
Politika faizinin beklentiler dahilinde 25 baz puan düÅürülerek yüzde 4,50-4,75 aralıÄına indirildiÄi son toplantının tutanakları, yetkililerin enflasyonu düÅürmede kaydedilen ilerlemenin sekteye uÄraması durumunda faiz indirimlerine ara verilmesi olasılıÄını ele aldıÄını ortaya koydu.
Tutanaklarda, “Para politikasının görünümünü tartıÅırken yetkililer, verilerin beklendiÄi gibi gelmesi, enflasyonun yüzde 2’ye doÄru sürdürülebilir bir Åekilde düÅmeye devam etmesi ve ekonominin maksimum istihdama yakın kalması durumunda, zaman içinde kademeli olarak daha nötr bir politika duruÅuna doÄru ilerlemenin uygun olacaÄını öngördü.” ifadesi kullanıldı.
Para politikası kararlarının önceden belirlenmiÅ bir rota olmadıÄı vurgulanan tutanaklarda, ekonominin gidiÅatı ile ekonomik görünüm ve risk dengesi üzerindeki etkilerine baÄlı olduÄu belirtildi.
Tutanaklarda, “Risk dengesindeki olası deÄiÅikliklere karÅı para politikasının nasıl konumlandırılacaÄı tartıÅılırken, bazı katılımcılar enflasyonun yüksek seyretmesi halinde Komite’nin politika faizindeki gevÅemeye ara verebileceÄini ve kısıtlayıcı bir seviyede tutabileceÄini, bazıları ise iÅ gücü piyasasının tersine dönmesi veya ekonomik faaliyetin tökezlemesi halinde politika gevÅemesinin hızlandırılabileceÄini belirtti.” deÄerlendirmesi yer aldı.
Ãte yandan, ABD’de tüketici güven endeksi son 2 yılın en yüksek seviyesinde gerçekleÅse de beklentileri karÅılamazken, yeni konut alımları da 610 binle öngörüleri aÅamadı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’ina aralık ayında politika faizini indireceÄine iliÅkin beklentiler söz konusu geliÅmelerle yeniden güç kazandı. Bankanın gelecek ay yüzde 63 ihtimalle 25 baz puan faiz indirimi yapacaÄı öngörülürken, yüzde 37 ihtimalle politika faizini sabit tutacaÄı fiyatlanıyor.
DiÄer taraftan, bölgesel gerginliklerde yatırımcılar tarafından yakından takip edilirken, Ä°srail hükümet, Lübnan’la yapılacak ateÅkes anlaÅmasını onayladı.
Netanyahu, yayımladıÄı video mesajda, taslaÄını kabineye sunacaÄını duyurduÄu ateÅkesin süresinin sahadaki geliÅmelere baÄlı olacaÄını söyledi. Hizbullah’ın anlaÅmayı ihlal etmesi halinde Ä°srail’in Lübnanâı vuracaÄını belirten Netanyahu, ateÅkese kararının arkasında 3 temel sebeplerinin olduÄunu, bunların; “Ä°ran tehdidine odaklanmak, Ä°srail kuvvetlerini yenilemek ve Hamas’ı izole etmek” olduÄunu öne sürdü.
Analistler, söz konusu geliÅmelerin son dönemde artan jeopolitik risklerin sınırlı da olsa durulmasını destekleyeceÄini belirtti.
Emtia tarafında, altının ons fiyatı hafta baÅında yüzde 3,3 azalıÅla 2 bin 630 dolara çekilmesinin ardından kayıplarını sınırlı da olsa telafi ederek 2 bin 642 dolara çıkarken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,29 seviyesinde bulunuyor.
ABD’de seçimlerin sonuçlanmasıyla kripto para piyasasında gözlemlenen yükseliÅ yerini satıŠbaskısına bırakırken, 100 bin dolar sınırından dönen Bitcoin, son 4 iÅ gününde yaklaÅık yüzde 10 gerilemesinin ardından yeni günde 92 bin 900 dolardan alıcı buluyor.
Dolar endeksi yüzde 0,1 düÅüÅle 106,9 seviyelerinde dengelenirken, Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,2 artıÅla 72,3 dolardan iÅlem görüyor.
Kurumsal tarafta ise Trump’ın tarife açıklaması sonrası Meksika, ABD ve Kanada arasında entegre tedarik zincirlerine sahip Ford ve General Motors gibi otomobil üreticilerinin hisselerinde düÅüŠgörüldü. Ford’un hisseleri yüzde 2,6 ve General Motors’un hisseleri yüzde 8,9 deÄer kaybetti.
New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,6 Nasdaq endeksi yüzde 0,6 ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,3 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne karıÅık seyirle baÅladı.
Avrupa borsaları Trump’ın Kanada, Meksika ve Ãin’e yönelik yeni gümrük vergisi uygulayacaÄına yönelik açıklamalarının ardından geriledi.
Trump’ın ilave gümrük vergisi planlarına iliÅkin 10 maddelik bir analiz yayımlayan Deutsche Bank araÅtırmacıları, gümrük vergilerinin ABD’nin toplam ticaretinin yüzde 40’ını kapsadıÄına ve yeni vergilerin üç ülkeyle sınırlı olsa da ABD’nin Avro Bölgesi dıÅındaki üç büyük ticaret ortaÄına uygulanacaÄından, söz ekonomik etkisinin büyük olabileceÄini öngördü.
AraÅtırmacılar özellikle Alman otomobil üreticilerinin Meksika’daki büyük çaplı üretim tesislerinin bu vergilerden nasıl etkileneceÄine iliÅkin soru iÅaretleri bulunduÄunu bildirdi.
S&P Global Ratings’in yayımladıÄı raporda, Ä°ngiltere Merkez Bankası’nın daha gevÅek bir mali politika izlemesiyle ülke ekonomisinin ivme kazanacaÄı öngörülürken, Ä°ngiltere’nin büyümesinin 2025 yılında yüzde 1,5’e yükseleceÄi tahmin ediliyor. 2026 yılı büyümesinin de önceki beklentilerine paralel olarak yüzde 1,6 olarak gerçekleÅeceÄi bekleniyor.
KuruluÅ, Ä°ngiltere Merkez Bankasının (BoE) önümüzdeki çeyreklerde faiz oranını 4 kez düÅürerek 2025 yılı sonunda yüzde 3,75’e çekeceÄini öngörüyor.
Bu geliÅmelerle dün Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,4, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,6, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,9, Ä°talya’da FTSE MIB 30 endeksi de yüzde 0,8 geriledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karıÅık seyirle baÅladı.
Asya tarafında da Trump’ın tarife açıklamalarının yansımaları pay piyasalarında takip edilirken, yeni gümrük vergilerinin küresel ticaret gerilimlerini tırmandırabileceÄi yönünde kaygılar varlıÄını sürdürüyor.
Ãte yandan, Ãin’in sanayi Åirketlerinin karları Ekim ayında iyileÅme iÅaretleri gösterdi ve yıllık bazda düÅüŠdaraldı. Ulusal Ä°statistik Bürosu verilerine göre, Eylül ayında yüzde 27,1’lik düÅüŠyaÅayan sanayi karları, ekimde bir önceki yıla göre sadece yüzde 10 düÅtü.
Bölgede Yeni Zelanda Merkez Bankası (RBNZ), ülkenin durgun ekonomisine ivme kazandırma çabalarını devam ederken, politika faiz oranlarını bir kez daha 50 baz puan indirdi ve gelecek yıl daha fazla kesinti yapılmasının muhtemel olduÄunun sinyalini verdi.
Yurt içinde dün satıcılı bir seyir izleyen Borsa Ä°stanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,25 deÄer kaybederek 9.636,12 puandan tamamlarken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) BaÅkanı Dr. Fatih Karahan’ın Ä°stanbul Sanayi Odası (Ä°SO) Meclisinde bugün yapacaÄı konuÅma yakından takip edilecek.
Dolar/TL dün yüzde 0,1 artıÅla 34,6465’ten kapanırken, bugün bankalararası piyasada önceki kapanıÅın hemen üzerinde 34,6620’den iÅlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olduÄunu, yurt dıÅında ise Almanya’da GfK tüketici güven endeksi, ABD’de büyüme, dayanıklı mal sipariÅleri ve kiÅisel tüketim harcamaları baÅta olmak üzere yoÄun veri gündeminin takip edileceÄini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.600 ve 9.500 puanın destek, 9.800 ve 9.900 seviyelerinin direnç konumunda olduÄunu kaydetti.
Â
Â