Kemik tümörleri, görülme sıklıÄı çok yaygın olmamakla birlikte çocukluk, genç eriÅkinlik ve yaÅlılık olmak üzere her yaÅta farklı formlarıyla görülebiliyor. Ortopedik Onkolojinin ilgi alanına giren bu sorunda da en önemli noktalardan birinin erken tanı olduÄunu hatırlatan Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Ãmer Yonga, kemiklerdeki anormal hücre büyümesiyle kendini gösteren bu hastalıÄın çeÅitli tipleri ve belirtileriyle farklı zorluklar barındırdıÄını söyledi. HastalıÄın hem sinsi ilerlemesi hem de ortaya çıkan bulgularının farklı sorunlarla benzerlik göstermesi nedeniyle tanıda geç kalınabildiÄine iÅaret eden Op. Dr. Yonga, bu nedenle kemik tümörlerinin nedenleri ve belirtilerine dair daha fazla farkındalık yaratmanın önemine dikkat çekti.
â40 YAÅINDAN SONRA METASTATÄ°K TÃMÃRLERE DAHA SIK RASTLANIYORâ
Kemik ve yumuÅak doku tümörlerinin görülme sıklıÄının yaÅlara göre de farklılık gösterdiÄini hatırlatan Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Ãmer Yonga Åu bilgileri verdi: âKemik tümörleri, kemik dokusunda oluÅan anormal hücre büyümeleridir. Bu tümörler, hücrelerin kontrolsüz Åekilde çoÄalması sonucunda ortaya çıkar ve iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilirler. Kemik veya yumuÅak dokuda ortaya çıkan bu tümörlerin takip ve tedavisi ortopedinin bir alt dalı olan Ortopedik Onkoloji ile sürdürülür. Genel olarak bakıldıÄında, kemik tümörleri iyi huylu, kötü huylu, metastatik tümörler ve tümör benzeri lezyonlar Åeklinde dört ana baÅlıkta incelenir. Ä°yi huylu kemik tümörleri daha çok çocukluk çaÄında karÅımıza çıkarken, 40 yaÅından sonra kötü huylu kemik tümörlerini, özellikle metastatik olanlar oldukça sık görülür.â
âBELÄ°RTÄ°LER TÃMÃREN CÄ°NSÄ°NE GÃRE DEÄÄ°ÅÄ°KLÄ°K GÃSTERÄ°YORâ
Kemik tümörü nedeniyle gelen hastalarda en sık rastlanan semptomların aÄrı, ÅiÅlik, patolojik kırık Åeklinde olduÄunu ve özellikle aÄrıların tümörün cinsine göre deÄiÅiklik gösterebildiÄini hatırlatan Op. Dr. Yonga, konuyla ilgili Åu bilgileri verdi: âAÄrı iyi huylu tümörlerde daha iyi karakterde ve aÄrı kesicilere daha hızlı yanıt veriyor. Ayrıca çok net lokalize edilemeyen bir tarzdadır. Kötü huylu tümörlerdeki aÄrılar ise daha keskin ve derinden gelir. Ãzellikle geceleri ortaya çıkan bu aÄrılar ayrıca aÄrı kesicilere karÅı yanıt vermeyebilir. Hastalarda gözlenen bir baÅka belirti de lokalize ÅiÅlikler oluyor.
Bununla birlikte zaman zaman hastanın hiçbir Åikayeti olmasa da örneÄin ayak bileÄi burkulması gibi farklı bir nedenle çekilen röntgen ile rastlantısal Åekilde tümör tespit edilebiliyor.â
âKÃTÃ HUYLU TÃMÃRLERDE, ZAMANINDA YAPILAN CERRAHÄ° TEDAVÄ°LER Ä°LE HASTA SAÄLIÄINA TAMAMEN KAVUÅABÄ°LÄ°Râ
âDolayısıyla hastaların Åikayetlerini önemsemeleri ve vakit kaybetmeden bir uzmana baÅvurmaları çok önem taÅıyorâ diye konuÅan Op. Dr. Yonga, tanıyla ilgili Åunları anlattı: âHastada kemik tümörünü saptadıktan sonra ilk olarak radyografiden yararlanıyoruz. Radyografi ve klinikle bazı iyi huylu tümörlerde tanı koyabiliyoruz. Fakat kötü ve agresif olan tümörlerde radyografi sonrasında ek görüntülemeler talep edebiliyoruz. MR, Bilgisayarlı Tomografi, PET-CT gibi yöntemler olabiliyor. Kötü huylu olduÄu düÅünülen tümörlerde ise mutlaka biyopsi alınmalı. Biyopsi alınıp, tanı kesinleÅtikten sonra tedaviye geçiliyor.â
‘TEDAVÄ° BAÅARISININ BAÅINDA ERKEN TANI VE TEDAVÄ° GELÄ°YOR’
Tedavi baÅarısını etkileyen unsurların baÅında erken tanı ve tedavi geldiÄine dikkat çeken Op. Dr. Yonga, tedavinin tümörün tipine, lokasyonuna, büyüklüÄüne göre kiÅiye özel planlandıÄını belirterek sözlerine Åöyle devam etti: âKötü huylu tümörlerde tedaviye kemoterapi ile baÅlamak gerekebilir. Ä°lerleyen dönemde kemoterapi yanıtına göre de cerrahi yöntemler uyguluyoruz. Tümörlerin tipine göre cerrahi yöntemler farklılık gösteriyor. Bugün kötü huylu tümörlerde ise ekstremite koruyucu cerrahi tedaviler ile hasta saÄlıÄına tamamen kavuÅabiliyor. Ä°yi huylu tümörlerde ise, tümörün bulunduÄu alanı temizleyip hastalarımızı tedavi ediyoruz.â
âHASTALAR KEMÄ°K AÄRILARINI CÄ°DDEYE ALMALIâ
Günümüzde tıpta geliÅen teknoloji ve yöntemler sayesinde ortopedik onkolojide olumlu yanıt almanın mümkün olduÄunun altını çizin Op. Dr. Ãmer Yonga, bu noktada hastaların da uyanık olması gerektiÄini belirterek sözlerini Åöyle tamamladı. âYumuÅak doku tümörleri genellikle gözle görülebilir bir bulgu verebilirken, kemik tümörleri genellikle baÅlangıç aÅamasında gözle görülebilir bir bulgu vermezler. Bu nedenle hastalar, kol ve bacak aÄrılarının her zaman kas ve iskelet sistemi travmasına baÄlı olarak çıkmayabildiÄini unutmamalı. Ãzellikle geceleri Åiddeti artan ve aÄrı kesicilere yanıtsız aÄrıları varsa ve bu aÄrılar uzun süre devam ediyorsa kemik tümörünün habercisi olabileceÄini hatırlamalı. Vakit kaybetmeden hekime baÅvurmalı.â
Â