ABD’nin seçilmiÅ BaÅkanı Donald Trump’ın uluslararası güvenlik, ticaret ve savunma alanlarında en büyük rakip olarak Ãin’i gördüÄü iyi biliniyor. Ä°lk baÅkanlık döneminde (2017-2021) Ãin’e karÅı iki kez ticaret ve vergi savaÅı baÅlatan, ABD’nin güvenlik konseptini ve savunma bütçesinin üçte birini Ãin’e odaklayan Trump’ın daha güçlü oy ile geldiÄi ikinci döneminde Pekin’e karÅı daha sert giriÅimlerde bulunması bekleniyor. Ãin’in ikinci Trump dönemine bakıŠaçısını Haber Global Web Ãzel’e deÄerlendiren ülkenin önde gelen uluslararası iliÅkiler uzmanlarından Nanjing Ãniversitesi ÃÄretim Ãyesi Tarihçi Profesör Hong Youshen’e göre iki ülke 19 yıldır ticari savaÅ içinde. âSıcak çatıÅma deÄil ancak küresel buhrana sebebiyet verecek kontrolsüz bir ticaret savaÅı riski çok yüksekâ uyarısında da bulunan Profesör Youshen Åu çarpıcı açıklamalarda bulundu:
19 YILLIK TÄ°CARÄ° SAVAÅ
âPekin’deki yetkililer, ABD’nin savunma konseptini ve bütçesinin çok büyük bir bölümünü Pasifik bölgesinde Ãin’e karÅı ayırdıÄının farkında ancak ABD bu sürece son 3 yıl içinde girmedi. 2005 yılında Ãin’in çip ve hammadde üretiminde dünya lideri olmasının ardından uygulanan ek vergilerle baÅlayan bir çatıÅma söz konusu. Bu akademik yayınlardan tüketim mallarına kadar her alanda ABD ile sürdürülen vergi savaÅlarına uzanmıŠdurumda. Pekin’in uzayda iletiÅim, askeri ve bilimsel keÅif sürecindeki öncü hamleleri ile birlikte ABD çatıÅmayı askeri alana taÅıdı. AUKUS AnlaÅması’ndan, uzayda Ãin ile yarıÅa, GüneydoÄu Asya’da kurulan çok sayıda yeni askeri üsten Tayvan ve diÄer Pasifik ada ülkelerinde gerçekleÅtirilen uluslararası askeri tatbikatlara kadar gerginliÄi tırmandıran neredeyse tüm giriÅimler ABD tarafından baÅlatılıyor.â
DÃÅMANLIK TIRMANDI
âABD’nin Ãin’e karÅı açık düÅmanlıÄı gerek sahada gerekse de resmi doktrinde Donald Trump’ın ilk baÅkanlık döneminde zirveye vardı. Pentagon’un yayınladıÄı ve Ãin’in ulusal güvenlik belgesinde önümüzdeki dört yıl içinde Tayvan’ı iÅgal edeceÄine yönelik bir ifadenin yer aldıÄını iddia eden rapor gerçeÄi yansıtmıyor. Pekin’in ulusal belgesinde dört yıl içinde Tayvan’ın ‘Ãin’e karÅı kıÅkırtılacaÄının tahmin edildiÄi ve gerekli güvenlik önlemlerinin alınması’ ibaresi yer almakta.â
ÃÄ°N Ä°MAJI ÃARPITILIYOR
âÃin’in politikası sabır ve emin adımlarla ilerleme kültürüne sahiptir. Ãin’in ticari alanda dünyanın en büyük giriÅimcisi ve en büyük küresel projelerine imza atan ülkesi olması dolayısıyla savunma alanında da saldırganlaÅacaÄı iddiası ise gerçek dıÅı. Dünya Trump’ın ikinci döneminde Ãin’in deÄil ABD’nin bölgedeki gerginliÄi tırmandıran faaliyetlerine Åahit olacak. Tayvan, Pekin’in iç güvenlik meselesi ve bu konu haricinde Ãin’in son derece güçlü bir diplomatik geleneÄi de bulunuyor.  Bu noktada ABD’nin sunduÄu saldırgan Ãin imajı doÄru deÄil. Ãin, kapısı uluslararası ticari iliÅkilere ve diplomatik giriÅimlere sonuna kadar açık ve istekli bir ülke ve bu durumu da en iyi Avrupa ulusları bilmekteler. Avrupa ve Ãin yaklaÅık 20 yıldır son derece güçlü bir iletiÅime ve karÅılıklı ticari yatırımlara sahipler.â
KÃRESEL BUHRAN YAÅANIR
âÄ°kinci Trump dönemi Ãin’in baÅta Güney Ãin Denizi olmak üzere tüm stratejik alanlarında olaÄanüstü güvenlik önlemleri almasına ve büyük bir ticaret savaÅına hazırlanması anlamına da geliyor. Ancak unutulmamalı ki Ãin ile gerçekleÅecek bir ticari savaÅ tüm dünyada ticaret ve finansın durmasına, ısrarı halinde ise çökmesine neden olabilecek kadar riskli bir giriÅim. ABD daha önce bu savaÅı Trump döneminde gerçekleÅtirdi ve sonucunda tüm dünyada küresel tedarik zinciri çöktü. Ãin ayrıca olası bir sıcak çatıÅma için tüm gücüyle üretim ve hazırlıklarına devam ediyor. Ä°ki süper güç olarak ABD ve Ãin’in yakın zamanda karÅılıklı bir sıcak çatıÅmaya gireceÄini düÅünmüyorum. Ancak ticaret savaÅlarının kontrolden çıkıp küresel bir buhran yaratma noktasına kadar sürüklenme olasılıÄı halen çok güçlü.â
[email protected]
Â
Kaynak: Web Ãzel