Bizans’ın son imparatoru XI. Konstantinos Palaiologos’a ait tek portre Yunanistan’ın Mora Yarımadası’ndaki bir manastırda bulundu. Fatih Sultan Mehmet’in Ä°stanbul’u fethi sırasında Bizans tahtında oturan Konstantin’in imparatorluk rölyefleri dıÅında yapılan tek portresi olduÄu düÅünülen eser, Mora’daki Aigio kasabası yakınlarındaki manastırda yapılan koruma çalıÅmalarında tesadüfen ortaya çıkarıldı. Yunanistan Kültür BakanlıÄı’ndan yapılan açıklamada eserin, Aigio’nun yaklaÅık 15 kilometre güneyinde bulunan Aigialeia’daki Eski Taksiarhis Manastırı’nda bulunduÄu ve geç Bizans dönemine ait olduÄu belirtildi. Ä°mparator Konstantin, 1449 yılından; Osmanlı’nın Ä°stanbul’u fethettiÄi 1453 yılına kadar hüküm sürmüÅtü.
KONSTANTÄ°N MODEL OLDU
Achaia Eski Eserler Kurumu Müdürü Arkeolog Anastasia Koumousi, manastırda bulunan bir freskin iç kısmındaki resmin son Bizans Ä°mparatoru’na ait olduÄunu ve 15. yüzyılın ortalarına tarihlendiÄini tespit etti. Bakanlıktan yapılan açıklamada ise “Eser son Bizans imparatorunun yaÅayan tek portresidir. Ressam portreyi bakarak çizmiÅ olmalı… Yani bu, modelin bir imparatorluk rölyefi deÄil, imparatorun bizzat kendisi olduÄu anlamına geliyor” denildi.
AÄ°LE NÄ°ÅANLARI VAR
Açıklamada, duvar resminde imparatorluk niÅanları takan ve haç biçiminde bir asa tutan olgun bir adamın tasvir edildiÄi belirtilerek Åu ifadelere yer verildi: âAltın iÅlemeli mor pelerini, üzerinde baÅlarının arasında bir taç bulunan çift baÅlı kartalların yazılı olduÄu madalyonlarla süslenmiÅtir. Bu, Palaiologos ailesinin üyelerinin ayırt edici bir özelliÄidir. Figürün giysisindeki çift baÅlı kartalların varlıÄı, diÄer niÅanlarla birlikte, izleyicinin; kiÅiyi imparatorla kesin olarak özdeÅleÅtirmesini saÄlayan resimli bir mesaj oluÅturuyordu.â
TANIYAN BÄ°RÄ° ÃÄ°ZDÄ°
Freskin bulunduÄu Mora’daki manastırla Konstantinos’un baÄlantılı olduÄu belirtilirken; kardeÅleriyle birlikte manastırın onarımını yaptırdıÄı tarihsel kayıtlarda yer alıyor. Açıklamada, duvar resmini yapan kiÅinin, Konstantinos’u bölgenin despotu olduÄu dönemden tanıdıÄı ifade edildi. Despot ise, hüküm süren imparatorların oÄullarına veya damatlarına verilen kıdemli bir Bizans unvanı olarak biliniyor.
MERMER Ä°MPARATOR
Fetih esnasında askerleriyle birlikte savaÅırken öldüÄü düÅünülen Konstantin’in bedenine hiçbir zaman ulaÅılamadı. Ä°mparatorun mezarının nerede olduÄuna dair bugüne kadar efsanelerden öteye gidebilecek bir bilgi de ortaya çıkmadı. Bir rivayete göre XI. Konstantinos Palaiologos Osmanlılar tarafından öldürülmemiÅ, imparatorluk tahtının Türklerin eline geçmesine dayanamayarak taÅa dönüÅmüÅtü. Bugün Helenist doktrinin önemli unsurlarından biri olan efsaneye göre “Mermer Ä°mparator” bir gün dirilecek ve Ä°stanbul’u geri alacaktı. Ancak tarihçilere göre “Mermer Ä°mparator” efsanesi, Türklerin Åehirde uzun süre kalamayacaÄı umudunu canlı tutmak için ortaya atılan bir masaldan baÅka bir Åey deÄildi.
MEZARI NEREDE?
Ä°lerleyen yıllarda Konstantin’in gömüldüÄü yer hakkında pek çok rivayet ortaya atılmıÅsa da, bedeninin Ayasofya’nın içine gömüldüÄü yolundaki rivayetler doÄrulanamadı. Tarihçilere göre en olası açıklama, Ä°stanbul’un fethinden sonraki ilk iki yıl boyunca Kutsal Havariler TapınaÄı’nda gömülmüŠolması. Ancak kilise daha sonra Hıristiyanlar tarafından terk edilmiÅ; II. Mehmed, yerine Fatih Camii’nin yapılmasını emretmiÅti. Palaiologos’un kemikleri gerçekten Havariler TapınaÄı’nda bulunuyorsa, tapınaÄın yıkılmasından sonra kaybolduÄu ya da baÅka bir yere taÅındıÄı tahmin ediliyor. Havarilerin ve kraliyet ailelerinin kalıntılarının, Balat’taki Gül Camii’nin saÄında ve solunda bulunan iki mezara yerleÅtirildiÄi de rivayetler arasında. Ancak Ä°mparator Konstantinos’un kemiklerinin gerçekten orada olup olmadıÄının henüz kesin olarak tespit edilemediÄi belirtiliyor.
[email protected]
Kaynak: Web Ãzel