Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet’in zehirlenerek öldürüldüğüne ilişkin tartışma yeniden gündemde. İstanbul’un fethinin 571.yılına sayılı günler kalırken başlayan tartışmanın fitili ise Milli Savunma Üniversitesi Rektörü-Tarihçi Prof. Dr. Erhan Afyoncu’nun Pazar günü kaleme aldığı yazıyla ateşlendi. Fatih’in ölümüne ilişkin süreç ve soru işaretlerini tüm detaylarıyla analiz eden Prof. Dr. Afyoncu, “1481 Mayıs’ında İtalya’da ‘Büyük Kartal Öldü’ haykırışları yükseldi. İstanbul’un fatihi son seferinde Gebze’de Hünkâr Çayırı’nda 3 Mayıs 1481’de 49 yaşında vefat etmişti. Fatih’in bir hastalık nedeniyle mi yoksa zehirlenme sonucu mu öldüğü hâlâ bir muamma. Bütün araştırmalara rağmen Fatih’in ölümündeki esrar henüz çözülmüş değil. Daha önce 2. Mehmed’e karşı sayısız suikast teşebbüsünde bulunan Venediklilerin Fatih’in ölümünde bir rollerinin olması kuvvetli bir ihtimaldir” görüşlerine yer verdi.
YANLIŞ İLAÇ MI?
Fatih’in şüpheli ölüme ilişkin tezlerin kaynağındaki isim, Osmanlı tarihi çalışmalarıyla ünlü Alman tarihçi Franz Babinger. Alman tarihçi, “Fatih Sultan Mehmed ve Zamanı” isimli eserinde 49 yaşında hayatını yitiren Fatih için, “Tuğlu sancakları İstanbul’un karşısındaki Anadolu kıyılarına dikildi. Gebze civarındaki Hünkar Çayırı’nda konaklandı. Sultan burada 1 Mayıs’ta şiddetli karın ağrıları çekmeye başlayınca hekimler çağrıldı. Sultan’ın hasta yatağına eski dostu Maestro Lacopo çağrıldı. Ancak Lacopo elinden bir şey gelmeyeceğini, çünkü daha önceki hekimin yanlış bir ilaç kullanmış olduğunu ve bu ilacın etkilerini gidermenin artık mümkün olmadığını söyledi” ifadelerini kullanıyor.
SAĞ KESİM KABULLENDİ
Ancak başta Osmanlı Tarihçisi Prof.Dr.Ahmet Şimşirgil olmak üzere birçok Türk tarihçi zehirlenme iddialarına tepki gösteriyor. Babinger tarafından ortaya atılan iddiaların, zaman içinde milliyetçi-muhafazakar sağ cenahta kabul gördüğünü dile getiren Prof. Dr. Şimşirgil; Fatih, Venedikliler ile 16 yıl savaştıktan sonra barış imzalıyor. 16 yıl içinde zehirlenmeyen Fatih her şey güllük gülistanlık olunca mı zehirletiliyor! Sultan yaşamının son 6 yılını hastalıklarla boğuşarak geçiriyor” görüşlerini savunuyor.
TOKSİK ZEHİRLENME ŞÜPHESİ
Tarihçi Prof. Dr. Feridun Emecen ise söz konusu tartışmanın yıllardır sürüp gittiğini belirtirken, haberglobal.com.tr aracılığı ile şunları söyledi: “Ancak hiçbir zaman kesin ispatlara ulaşılmış değil. Fatih’in ölmeden önce vücudunda şişkinlik oluyor. Ancak bu şişkinlik o dönem zehirlenme sonucu mu, yoksa sağlığının bozulmasından mı kaynaklı olduğunu bilmiyoruz. Fatih 49 yaşında vefat ettiğinde ortalama insan ömrü 55 yıldı. Hekimler o tarihlerde tedavide toksik olacağını bilmedikleri maddeler kullanmış olabilirler. Örneğin o dönem ilaçlara bir miktar cıva katıldığını biliyoruz. Fatih’e verilen ilaçlar ters etki de yapmış olabilir.”
YÜKSEK DOZ AFYON
Öte yandan Toksikoloji Uzmanı Doç.Dr.Zeynep Tırmıkçıoğlu’nun 2020 yılında yayınlanan araştırma makalesi ise şüpheleri arttıracak bilgiler içeriyor. Almanya’da yayın yapan uluslararası sosyal bilimler dergisi “Zeitschrift für die Welt der Türken de” yayınlanan araştırmada Osmanlı padişahının afyon zehirlenmesi sonucu öldürülmüş olabileceği öne sürülürken, Tırmıkçıoğlu, toksikoloji açısından yaptığı değerlendirmede “Fatih’in Ölmeden önce terleme, kan kusma, karın ağrısı çekmesi, bağırsak tıkanıklığı önemli zehirlenme belirtileri. Sultana verilen yüksek doz afyon (opiyat) onun zehirlenerek ölmesine neden oldu” diyor.
mert.inan@haberglobal.com.tr
Kaynak: Web Özel