Dezenflasyon nedir? Dezenflasyon ekonomiyi nasıl etkiler?

Dezenflasyon tanımı, fiyat artış hızının belirli sebeplerden ötürü azalması olarak ifade edebiliriz. Ülkemizde de yaygın bir şekilde kullanılan bir ekonomi programı olarak dikkat çekmektedir. Fiyat artışının azalması vatandaşın alım gücünü olumlu etkileyeceği için gelirlerin enflasyon nedeniyle erimesine mâni olunur. Bu içeriğimizin devamında ekonomi haberlerimiz içerisinde Dezenflasyon nedir? sorusunun yanıtı ile birlikte merak edilenlerini yanıtlayacağız…

DEZENFLASYON NEDÄ°R?

Dezenflasyon, kavram olarak çok farklı olsa da deflasyon ile sıkça karıştırılıyor. Piyasalarda fiyatların düşeceğine dair bir algıya sebep olan dezenflasyon, aslında fiyatların azalmasını değil, fiyatlardaki artış hızının azalmasını ifade ediyor.

Ülkemizde tesis edilmeye çalışılan dezenflasyon, fiyatların artış hızının kontrol altına alınması anlamına geliyor.

Enflasyonist ortamlarda, enflasyonun baskı altına alınması, fiyat istikrarını sağlamak için önemli bir adım olarak kabul ediliyor. Fiyatların hızlı bir şekilde arttığı yüksek enflasyon ortamından, fiyatlardaki artış hızının sınırlı olduğu normal veya düşük enflasyon dönemlerine geçiş için dezenflasyon sürecinden geçmek gerekiyor.

Bir başka deyişle, dezenflasyon, fiyatların azalmasını değil, fiyatların artış hızının azalmasını ifade etmek için kullanılıyor.

DEZENFLASYON ETKÄ°LERÄ° NELERDÄ°R?

Fiyat artış hızının düşmesi hem Türkiye’de hem de dünyada ekonomi açısından olumlu yorumlanır. Çünkü yüksek enflasyon özellikle yatırımcıların önünü görememesine neden olan olumsuz bir süreçtir. Enflasyon oranındaki düşüş ile ülkedeki yabancı yatırımcı sayısı artar ve istikrarlı bir yapı meydana gelir. Ayrıca yerli yatırımcılar da ellerinde tuttukları likiditeyi faiz yerine gerçekçi yatırımlara dönüştürür.

Dezenflasyon politikaları faizlerin de ciddi anlamda düşmesine neden olur. Böylece vatandaşlar konut başta olmak üzere pek çok ihtiyacını kredi yoluyla karşılayabilir. Bu durumda da piyasa hareketlenecek ve enflasyon oranı daha da düşecektir. Yani bu olgu ekonomileri olumlu etkileyen zincirleme bir etki yapar.

DEZENFLASYON EKONOMÄ°YÄ° NASIL ETKÄ°LER?

Dezenflasyon ekonomiye ve piyasaya farklı etkilerde bulunur. Yüksek enflasyon ortamında, ürünlerin fiyatları aşırı hızlı bir şekilde artış gösterir. Bu durum alım gücünü olumsuz yönde etkiler. Nakit para bulunduran kişilerin varlığı eriyeceğinden dolayı insanlar ihtiyaçlarını ertelemezler. Bu da piyasada talep fazlasına sebep olur.

Talebin artmasıyla beraber arz talebe yetişemiyorsa fiyatlar daha çok artar ve bu durum dezenflasyonun tesis edilmesi karşısında güçlüklere sebep olur. Bu durumun baskı altına alınması için mevduat sahibi insanların para harcamasının önüne geçilmeye ve acil ihtiyaç bulunmayan ürünlerin alınmasının para politikaları kullanılarak engellenmesine çalışılır.

Bunun için öncelikle halkın cebinde olmayan parayı harcaması engellenmeye çalışılır ve bu sebeple kredi ve kredi kartı faizleri yükseltilir. Kredi faizlerinin yükselmesi ile talep bir miktar azaltılmış olur. Nakit paranın harcanmasının önüne geçmek amacıyla da mevduat faizleri yükseltilir. Böylece tasarruf sahiplerinin parasını bankada saklaması ve faiz geliri elde ederek enflasyona karşı nakdi olarak korunması amaçlanır.

Bu durum ekonomide başka sorunlara da yol açar. Nakit akışının daralması ve parasal sıkılaşmadan dolayı ekonomide yavaşlama görülebilir. Bu yavaşlamanın da aşılması için ek tedbirler alınabilir. Ancak parasal sıkılaşma enflasyonun düşmesi amacıyla ve geçici süreliğine gerçekleştiğinden dolayı, esnaf, KOBİ ve fabrikalar için başka teşvik paketleri ve kredi imkanları sağlanarak ayakta kalması ekonomi yönetiminin bir önceliği olabilir.

Bunun da dışında, enflasyonist ortamlarda ülkenin duyacağı döviz varlığının artırılması amacıyla ihracatçılar için ek teşvikler, vergi indirimleri gibi kolaylıklarla beraber sektörlerin kriz sonrasına nispeten daha güçlü çıkması sağlanabilir.