Kelebek Hastalığı (Lupus) nedir, belirtileri nelerdir?

Halk arasında kelebek hastalığı olarak da bilinen lupusun en ayırt edici belirtisi her iki yanakta da açılan bir kelebeğin kanatlarına benzeyen kırmızı renkte yüz döküntüleri olarak ifade edilebilmektedir.

KELEBEK HASTALIĞI NEDİR?

Kelebek hastalığı, vücudu koruyan bağışıklık sisteminin yanlışlıkla sağlıklı doku ve organlara saldıran antikorlar ürettiği bir romatizmal bir hastalıktır. Tıbbi adı ile ‘Sistemik Lupus Eritematozus” olan kelebek hastalığı, deri, eklemler, böbrekler, beyin, kalp, akciğerler ve kan hücrelerini etkiler. Kelebek hastalığında alevlenme ve yatışma dönemleri söz konusudur ve alevlenme döneminde semptomlar kötüleşerek birkaç hafta veya daha uzun sürebilir. Daha sonra semptomlar hafifleyerek, tabiri caizse yatışma yani iyileşmeye girer. Her ikisinin nedeni de tam olarak bilinmemektedir.

Sistemik lupus eritematozus, lupus hastalığının en yaygın bilinen türüdür ve bu durum vücudun her bölgesinde lupus olduğu anlamına gelir. Cildin yanı sıra vücudun birçok organını etkileme özelliği bulunan kelebek hastalığı eklemler, böbrekler, beyin, kalp ile birlikte pek çok organı ve sistemde varlık gösterebilir. Yaygın olarak kadınlarda görülen lupusun teşhis edilmesi hayati açıdan önem taşımaktadır. Kelebek hastalığının kesin bir tedavisi yoktur ancak hafif formları yaşla birlikte iyileşebilir. Lupus için uygulanan tedavi yöntemleri genellikle kabarcıkların bakımına ve yenilerini önlemeye odaklanarak kelebek hastalığının semptomlarını hafifletmeye yöneliktir.

KELEBEK HASTALIĞI (LUPUS HASTALIĞI) NEDEN OLUR?

Kelebek hastalığını tetikleyen faktörler arasında genetik, çevresel etkiler, güneş ışınları, sigara, stres, bazı ilaçlar ve varicella-zoster gibi virüsler yer alır.

Lupus hastalığına neden olan durumlar genel olarak şöyledir:

Genetik faktörler
Güneş ışınları
Enfeksiyon ve varicella-zoster gibi virüsler
Hormonlar
Kullanılan ilaçlar
Sigara
Stres
Cinsiyet (Kadınlarda daha sık görülür)
Yaş (15 ile 45 yaş aralarında daha sık görülür)
Yaşanılan bölge (Afrika, Amerika ve Asyalı Amerikalılarda daha yaygın görülmektedir.)

KELEBEK HASTALIĞI (LUPUS HASTALIĞI) BELİRTİLERİ NELERDİR?

Özellikle yüz, avuç içi ve ayaklarda hassaslaşan ciltte birlikte oluşan kabarcık ve döküntüler, biçimsiz tırnaklar, sivilce benzeri şişlikler, saç dökülmesi, halsizlik ve ateş gibi durumlar yaygın kelebek hastalığı belirtilerindendir. Bazı lupus vakalarında belirtiler aniden ortaya çıkarken, bazılarında yavaş bir şekilde kendisini gösterebilir. Bazılarında hastalık hafif seyreder bazılarında ise şiddetli olur.

Kelebek hastalığının (lupus hastalığı) genel belirtileri şunlardır;

Halsizlik
Burun köprüsü ve yanakları kaplayan kelebek şeklinde döküntü
Avuç içi ve ayaklarda kabarcık, döküntüler
Biçimsiz tırnaklar
Ateş
Sivilce benzeri şişlikler
Saç dökülmesi
Eklem ağrısı ve kaslarda tutulma
Vücudun farklı bölgelerinde görülen kızarıklıklar
Güneş ışığı ile artan cilt lezyonları
Soğuk havadan kaynaklı beyaz veya mavi gibi görülen parmaklar
Nefes darlığı
Göğüs ağrısı
Baş ağrısı
Bilinç bulanıklığı
Yutma güçlüğü
Diş problemleri
İdrarda kan veya protein görülmesi
Böbrek fonksiyonlarında bozulma